زمانی که دو نفر با سلایق و نیازهای مختلف در کنار هم قرار می گیرند، دوام و کیفیت زندگی به دانش، مهارت و هنر هر یک از آنها در تحکیم این ارتباط بستگی دارد. نوسانات رابطه زناشویی و رضایت از آن، تحت تأثیر عوامل مختلفی ایجاد می شود که از آن جمله می توان به مهارت های ارتباطی، قابلیت های حل مشکل و باورهای ارتباطی زوجین اشاره کرد.
تحقیقات نشان می دهد که « باورهای غیر منطقی » یکی از مهم ترین عوامل مشکل ساز در فرآیند تفاهم زوجین است.از آنجا که « باورها » نوع نگاه و درک ما را به هستی مشخص می کند مؤثرترین محرک در ترغیب و هدایت ما به انجام یک رفتار خاص و یا کاربرد گونه ای خاص از زبان هستند ، واضح است که باورها بر ارتباط ما با دیگرن اثر می گذارند و این واقعیتی است که در روابط زوجین و زندگی مشترک نمود بیشتری پیدا می کند.
1 – ذهن خوانی
یکی از باورهای غیر منطقی که مبتلا به روابط زوجین بوده و آن را آسیب پذیر می کند « توقع ذهن خوانی » همسران از یکدیگر است. این توقع و انتظار به این برمی گردد که زوجین باور دارند بدون نیاز به گفتن و اظهار کردن خواسته ها و انتظارات، طرف مقابل باید از احساسات، افکار و نیازهای آنها آگاهی داشته و به آن بها دهد.
به موجب این باور، مشاهده می شود که زوجین با مشکلات و سو ء تفاهمات عدیده ای مواجه می شوند که به هنگام ریشه یابی و بررسی عوامل زمینه ساز در می یابید که علت این دلخوری و ناراحتی به خاطر این است كه ذهن خوانی كرده اند یعنی به جای این كه از هم سوال كنند، حدس می زنند كه فلان حرف یا فلان رفتار چه معنایی می دهد و به این ترتیب در كوتاه مدت یا دراز مدت دچار سو تفاهم می شوند .
بسیاری از زوجین فراموش می کنند که همسرشان از جنس دیگر بوده و توقع از او برای آگاهی از انتظارات و خواسته های ابراز نشده فردی که با وی متفاوت است یک باور غیر منطقی است. آنها نمی دانند که با راه دادن این باور به ذهن خود، به ایجاد دیوارهای رنجش و سوء تفاهم کمک می کنند و مهم تر از آن همسر خودشان را از وجود یک رابطه مطلوب و رضایتبخش محروم می کنند. در صورتی كه كنار گذاشتن ذهن خوانی و رو آوردن به تعامل بهترین راه برای حل مسئله است.
2 – در باور غلط بعدی این اعتقاد وجود دارد كه عشق مرده و سرد شده را نمی توان زنده كرد
این باور غلط است زیرا می توان عشق و محبتی که بخاطر خطای ما از بین رفته را با رفتار درست ، دوباره احیا کرد. اینکه ما گمان کنیم اگر ارتباط ما خراب شده و اختلافمان شدید است ، دیگر راهی برای تفاهم و رسیدن به فصل مشترک وجود ندارد ، کاملا اشتباه است . می توان بنای رابطه را دوباره از نو ساخت.
3 – رقابت بین زن وشوهر به ازدواج گرمی و شوق می بخشد
برخی زوج ها به خاطر این باور غلط به خصوص در محیط كاری مشترك به رقابت با یك دیگر می پردازند و از حقوق گرفته تا پست و مقام سعی می كنند از هم پیشی بگیرند .
5 – زوجین نباید مسائل زناشویی خود را با دیگران در میان بگذارند
روان شناسان درباره این باور غلط می گویند: بسیاری از اوقات پدر، مادر، خاله، عمه، خواهر و برادر افراد صاحب صلاحیتی برای حل مشكلات نیستند و فقط با دلسوزی های بی جا مشكلات را بدتر می كنند.