مراقب تغییرات رفتاری نوجوانان باشید

یك فوق تخصص روانپزشكی كودك و نوجوان گفت: افزایش یا كاهش وزن شدید، مشكلات خواب ، تغییر در دوستان، تغییرات شدید و ناگهانی در رفتار، فرار از مدرسه ، تجدید یا مردود شدن در دروس و افسردگی از نشانه‌های خطر در دوران بلوغ است.

فریبا عربگل در ششمین كنگره ملی سلامت خانواده كه در سالن همایش‌های رازی برگزار شد، افزود:
دوره نوجوانی از 2 منظر اهمیت ویژه‌ای در زندگی فرد دارد؛ یكی از نظر تغییرات طبیعی و نرمال و دیگری از نظر تغییرات غیرطبیعی، بیماری‌ها و آسیب‌هایی است كه در این دوره رخ می‌دهد.

وی گفت: تغییرات طبیعی خود را در دوره نوجوانی با مواردی از جمله شروع به تصمیم گیری به طور مستقل نشان می‌دهد كه این مساله ممكن است با منفی‌گرایی و مخالفت جویی با نظریات دیگران خود را نشان دهد.

تمایل به استقلال كه نوجوان از خانواده جدا می‌شود و تمایل به گروه، دوستان و اجتماعی شدن دارد به طوری كه دوستان بخش عمده‌ای از زندگی نوجوان را تشكیل می‌دهند و روی تصمیم‌گیری‌های او اثر می‌گذارند و تمایل به گذراندن زمان‌‌هایی در تنهایی و كناره‌گیری از فعالیت‌هایی كه قبلا‌ در خانواده داشته است،نشانه‌هایی دیگر است.

فوق‌تخصص روانپزشكی كودك و نوجوان دانشگاه علوم پزشكی شهیدبهشتی اضافه كرد:
نوجوان در این سن بیشتر دوست دارد یك حریم خصوصی برای خود ایجاد كند به طوری كه اهمیتی كه حفظ حریم خصوصی در این دوره دارد در هیچ دوره‌ای از زندگی فرد وجود ندارد و همچنین تمایل به جنس مخالف – چیزی كه بیشترین ترس و نگرانی والدین را از دوران بلوغ برمی‌انگیزد – و رشد اخلاقیات و تفكر انتزاعی همانندسازی و الگوبرداری از دیگران، تا در نهایت هویت و شخصیت نوجوان شكل بگیرد. هرچه به آخر دوران بلوغ نزدیك می‌شویم نهایتا نوجوان چیزهای قرض گرفته شده از الگوهایش را درونی می‌كند و شخصیت خاص خود را می‌یابد.

تغییرات غیرطبیعی و هشداردهنده دوران نوجوانی بسیار اهمیت دارد. دوران نوجوانی شروع بسیاری از اختلالات و بیماری‌های روانپزشكی مثل سوء‌مصرف مواد و اختلالات خلقی است كه نشانه‌ها و علائم این اختلالات را می‌توان از تغییرات طبیعی دوران بلوغ افتراق داد.

این فوق تخصص روانپزشكی كودك و نوجوان گفت:
برخی از علائم و نشانه‌های خطر در دوران نوجوانی كه نشان‌ دهنده یك مساله جدی‌تر است را می‌توان در افزایش یا كاهش وزن شدید و قابل توجه، مشكلات خواب ، تغییر در دوستان، تغییرات شدید و ناگهانی در رفتار، فرار از مدرسه، تجدید یا مردود‌شدن در دروس، افسردگی، هر نوع صحبتی از خودكشی و علائمی از گرایش به مصرف مواد و مشكل با قانون جستجو كرد.

عربگل افزود: از آنجا كه شروع مصرف مواد اكثرا در دوران نوجوانی است و در بسیاری از موارد منشأ نگرانی والدین و خانواده‌هاست، برخی علائم هشداردهنده در مورد مصرف مواد را می‌توان افت تحصیلی و مردود شدن در مدرسه، تغییرات خلقی به صورت بالا و پایین رفتن خلق، شك راجع به این‌كه نوجوان كیست و كجا می‌رود؟، گم و ناپدید‌شدن پول و وسایلی از منزل، شروع زودهنگام مصرف سیگار، مقابله‌جویی با والدین و رد ارزش‌های آنان، چشمان اشك‌آلود یا قرمز، استفاده از قطره‌های چشمی برای پنهان كردن قرمزی چشم، داشتن دوستان خلافكار، ساعت‌هایی كه تأخیر دارد و مشخص نیست كجاست یا توضیحی برای آن ندارد، پیدا كردن دارو یا چیزهای مشكوك در وسایل و متعلقات او و رفتارهای ضداجتماعی نام برد با توجه به این نكته كه در هنگام ارزیابی تمام نوجوانان یك شك بالا درباره مصرف مواد لازم است.
چنانچه خانواده‌ها، مشاوران، پزشكان و كارشناسانی كه با نوجوانان سر و كار دارند تغییرات طبیعی دوران بلوغ را بشناسند و بتوانند علائم خطر و هشداردهنده را تشخیص دهند بهتر و زودتر می‌توانند به نوجوان كمك كنند.