دلایلی که جوانان را در بستن پیمان مشترک منصرف میکند کم نیستند، اما این نظرسنجی نشان میدهد قصد ادامه تحصیل، یکی از اصلیترین این دلایل است. یافتهها نشان میدهد ۵۲/۶ درصد از دختران و ۴۴/۸ درصد از پسران ترجیح میدهند به جای ازدواج، درسشان را ادامه دهند. افزایش سطح تحصیلی دختران نسبت به پسران هم به نظر ۷۴/۴ درصد دختران و ۴۰درصد پسران در کاهش آمار ازدواج تاثیرگذار است.
نمیتوان عوامل دیگر را فراموش کرد و تنها تمایل به ادامه تحصیل را در این زمینه موثر دانست. در بسیاری موارد، تمایل افراد، به ویژه دختران به ادامه تحصیل ناشی از بیکاری است و بسیاری از پسرها هم برای بهدست آوردن شأن اجتماعی بالاتر به تحصیلات رو میآورند. خیلی از دخترها تحصیل را به عنوان یک سرگرمی و راهی برای ورود به جامعه میبینند و پسرها هم گمان میکنند که با بالاتر بردن پایگاه اجتماعیشان، برای داشتن یک ازدواج موفق امکان بیشتری را پیدا میکنند.
۹۱/۸ درصد پسران به خاطر نداشتن شغل مناسب ازدواج نمیکنند
بر کسی پنهان نیست که نگرانیهای اقتصادی بیشتر از هر دلیل دیگری جوانان را به مجرد ماندن ترغیب میکند. از هزینههای سرسام آور اجارهخانه گرفته تا فراهم کردن مقدمات یک جشن عروسی و بهجا آوردن رسوم، همه و همه در منصرف کردن جوانان از ازدواج نقش دارند. طبق این نظرسنجی، یافتن شغل مناسب به نظر ۸۹/۹ درصد دختران و ۹۱/۸ درصد پسران، انتظار جهت دستیابی به امکانات رفاهی برای شروع زندگی مشترک از نظر ۸۱/۵ درصد دختران و ۸۳/۶ درصد پسران، اشتغال زنان نیز از نظر ۷۸/۴ درصد دختران و ۴۱/۶ درصد پسران تاثیر زیادی دارد. همچنین به نظر ۵۲/۲ درصد دختران و ۴۴/۹درصد پسران کسب درآمد توسط زنان و بینیازی آنها از مردان در افزایش سن ازدواج جوانان تاثیر بسیار زیادی در تاخیر سن ازدواج دارد.
میتوان مشکلات اقتصادی و معیشتی را به عنوان عامل اصلی دوری جوانان از ازدواج در نظر گرفت. در کشور ما با وجود سنتهای بسیاری که بار مالی زیادی را بر دوش خانوادهها میگذارند، اقدام برای ازدواج نیازمند پشتوانه مالی بزرگی است و این موضوع باعث طفره رفتن جوانان از این تصمیم میشود. سنتهایی مثل جهیزیه کامل، هدیههای سنگین برای مناسبتهای مختلف و بسیاری موارد دیگر، به ۲ جوان که پشتوانه مالی قوی ندارند اجازه تصمیمگیری در این مورد را نمیدهد. در بسیاری از موارد، خانوادهها هم امکان تحمل چنین بار مالی سنگینی را ندارند و برای ازدواج فرزندانشان پیشقدم نمیشوند.
۴۵درصد دخترها برای شرایط ازدواجسختگیری میکنند
میزان سختگیری پاسخگویان برای انتخاب همسر در پسرها از دختران بیشتر است. نتایج ارزیابیها نشان میدهد درحالی که تنها ۴۵درصد دخترها سختگیری بسیار زیادی برای شرایط ازدواج دارند اما حساسیت پسرها هم کم نیست و ۵۳/۱ درصد آنها دنبال شرایط ایدهآلی برای ازدواج هستند.
یکی از علتهای کم شدن آمار ازدواج در جامعه ما، روابط آزاد خارج از محدوده ازدواج است. دکتر افشار نادری با بیان این مطلب میگوید:« زمانی که پسرها به سادگی به چنین روابطی دسترسی دارند، انگیزه چندانی برای تشکیل خانواده برایشان باقی نمیماند. پسرهایی که از این طریق خود را از نظر عاطفی ارضا میکنند، دیگر دلیلی نمیبینند که برای ساختن یک زندگی خود را به دردسر بیندازند و از زیر بار مسئولیتهایی که فرهنگ بر دوششان میگذارد، فرار میکنند.»