گاهی اوقات برای تجربه کردن هیجان به مقاصدی سفر میکنیم که چالشهای مختلفی را برایمان به ارمغان بیاورند. یکی از گزینههای موجود، سفر به مناطقی است که به دلایل مخلتفی چون تاریخچه شوم به عنوان یک جاذبه ترسناک به شمار میروند و سالانه بازدید کنندههای فراوانی نیز دارند. اما در جزیره پوگلیا ایتالیا شرایط کمی متفاوتتر است. چرا که به دستور دولت ایتالیا سالیان درازی است که ورود گردشگران به این منطقه غیر قانونی اعلام شده است. به گزارش ایران ناز موضع دولت نسبت به این جزیره بیش از پیش به شهرت آن افزود و اکنون علاوه بر ایتالیاییها که آن را L’isola dei fantasmi (به معنای جزیره ارواح) مینامند در میان سایر کشورها نیز پوگلیا به عنوان ترسناکترین جزیره جهان شناخته میشود.
اما این که چرا این جزیره بر خلاف ظاهر زیبایش تا این اندازه وحشت آور است و چگونه این القاب را از آن خود کرده است در ادامه مطلب گفته شده است.
در شمال دریاچه ونیز، میان این شهر و جزیره لیدو، جزیره کوچکی وجود دارد که توسط کانال آب به دو قسمت تقسیم شده است. این مکان که پوگلیا (Poveglia) نام دارد نخستین شواهد تاریخی آن به قرن 9 باز میگردد، زمانی که اهالی پادوآ و اِسته در این جزیره ساکن شدند و تا سالهای سال زندگی معولی داشتند که با حمله جنوا به ونیز ساکان پوگلیا نیز ناچار به ترک جزیره خود شدند و این منطقه تا سال 1527 بدون سکنه باقی ماند.
پس از آن ونیزیها زندگی تازهای در این جزیره آغاز کردند تا این که طاعون، یکی از مرگبارترین بیماریهای پاندمی در طول تاریخ باری دیگر در ایتالیا شیوع پیدا کرد. آنها در اواسط قرن 14 با این بیماری واگیردار آشنا شده بودند و تا حدودی میدانستند که یکی از راههای مهار آن نظارت بر ورود و خروج افراد و همیچنین جدا نگه داشتن افراد سالم از بیمار است.
اینچنین شد که جزیره کوچک پوگلیا در سال 1776 تحت نظارت «اداره سلامت و درمان عمومی» (jurisdiction of the Magistrato alla Sanità) ایتالیا قرار گرفت و همانند یک ایستگاه بازرسی، افرادی که از طریق کشتی خواهان ورود به ونیز بودند، ابتدا در این جزیره توقف میکردند و سلامت آنها بررسی میشد و در صورت مشکوک بودن به طاعون بستری میشدند.
این روند ادامه داشت تا اینکه حدودا 2 دهه بعدتر، در سال 1793 دو کشتی که حامل تعدادی مبتلا به بیماری طاعون بودند به این جزیره منتقل شدند و پوگلیا موقتا به یک مرکز بستری بیماران طاعونی تبدیل شد. در ایتالیا به مناطقی که بیماران در آن بستری و قرنطینه میشدند لازارتو (lazaretto) میگفتند و طولی نکشید که در سال 1805 پوگلیا از یک لازاراتوی موقت به یک لازارتوی دائمی تبدیل شد و صدها هزار بیمار در آن بستری شدند.
تا سالهای 1814 تا 1922 جزیره پوگلیا به منطقهای تبدیل شده بود که هر کسی کوچکترین علائم بیماری از خود نشان میداد به آن تبعید میشد و رقم بالایی از انسانهایی که حتی دچار طاعون نیز نشده بودند با ورود به پوگلیا دیگر موفق به خروج از آن نشدند. گفته میشود حدود 160.000 نفر در این جزیره، در گودالهای بزرگی که به عنوان گورستانهای جمعی به کار میرفت دفن شدند یا سوزانده شدند. این رقم برای این جزیره کوچک آنقدر زیاد بود که گفته میشود هماکنون 50 درصد از خاک این از خاکستر و جنازه تجزیه شده ایتالیاییها تشکیل شده است.
داستانهای محلی حاکی از این است که ارواح مردگان به ویژه کسانی که بدون مبتلا بودن به این بیماری به آن تبعید شدند در جزیره سرگردان هستند و حتی بازدید کنندگان با ورود به جزیره میتوانند انرژی منفی حاکم را حس کنند. البته این تمام ماجرا نیست. گذشته شوم پوگلیا و ماجرای تسخیر شدن آن توسط ارواح یک دلیل اصلی دیگر هم دارد.
اگر باری دیگر به زمان سفر کنیم و نگاهی به اتفاقات سالهای1922 تا 1968 بیندازیم، متوجه تیمارستانی میشویم که در آن ساخته شده بود. در واقع پس از اتمام همهگیری طاعون، یک تیمارستان بزرگ برای نگهداری بیماران روانی ساخته میشود. مهمترین اتفاقات غیر منتظرهای که از این تیمارستان درز پیدا کرده است مربوط به پزشک دیوانهای میشود که روی بیماران خود شکنجه و آزمایشات غیر قابل تحملی را پیاده میکرد و منجر به قتل بسیاری از بیماران خود شده بود. پزشکی که در نهایت به دلیل آزار و اذیت ارواح دست به خودکشی میزند و خود را از بالاترین ساختمان این جزیره (bell tower) به پایین پرتاب میکند. البته عدهای نیز میگویند که شخصی که خود را از ساختمان به پایین پرتاب کرد یک پزشک دیگر بود.
به هر حال گذشته تاریک این مکان تا پیش از قرن 21 آنقدر بر افکار عمومی تاثیر گذاشته بود که هرکسی شهامت ورود به این جزیره را پیدا نمیکرد. از این رو دولت ایتالیا تصمیم به مزایده گذاشتن جزیره پوگلیا میکند تا سرمایهگذاران تیمارستان را به یک هتل بزرگ تبدیل کنند. هرچند کماکان این جزیره خصوصی نشده و به عنوان یک مکان دولتی که ورود به آن غیر قانونی است شناخته میشود.