درخشش طلا، یکی از اصلیترین دلایل استفاده این فلز گرانبها در زیورآلات است؛ اما آیا میدانستید که همین فلز گرانبها، دشمنانی پنهان و گاه خانگی دارد که میتوانند بهسادگی آن را فرسوده، کدر یا حتی نابود کنند؟ بسیاری از ما با عشق، طلا و جواهراتمان را استفاده میکنیم، اما ناآگاهانه کارهایی انجام میدهیم که زیورآلات با ارزشمان را در معرض تهدید قرار میدهد.
این مسئله بهویژه در مورد انواع دستبند طلا و النگو که بیشتر در تماس با پوست، عطر، مواد شوینده و سطحهای مختلف هستند، نمود بیشتری دارد. در این مقاله، شما را با مهمترین دشمنان طلا آشنا میکنیم؛ دشمنانی که اگر بهموقع بشناسیدشان، میتوانید از طلاهای خود، بهویژه دستبندها و سایر زیورآلات ظریف برای سالها محافظت کنید.
شاید باورش سخت باشد، اما مواد معمولی در خانه میتوانند بهمرورزمان طلا را تخریب کنند. شویندههای لباس، مایع ظرفشویی، سفیدکنندهها (وایتکس)، سرکه و حتی آبلیمو از دشمنان خاموش طلا هستند. این مواد حاوی ترکیباتی مانند کلر، اسید یا آنزیمهایی هستند که ممکن است باعث کدر شدن سطح طلا یا حتی تضعیف اتصالات جواهرات شوند. این موضوع اکثر مواقع در انواع انگشتر طلا که در تماس مستقیم و مداوم با دست و مواد مختلف قرار دارند، اهمیت بیشتری پیدا میکند. هرچند ممکن است اثر این مواد فوری نباشد، اما تماس مداوم میتواند باعث کاهش جلای طبیعی و آسیب به ساختار طلا شود.
در صنعت جواهرسازی و فلزکاری، برخی فلزات بهعنوان دشمن طلا شناخته میشوند، چرا که ترکیب آنها با طلا میتواند باعث کاهش کیفیت، درخشندگی و دوام طلا شود. فلزاتی مانند آهن، سرب، قلع و روی از جمله این فلزات هستند. آهن به دلیل زنگزدگی و ناسازگاری فیزیکی و شیمیایی، گزینهای نامناسب برای ترکیب با طلا به شمار میرود.
سرب و قلع نیز با داشتن ساختار نرم و نقطه ذوب پایین، آلیاژهایی ضعیف و کمدوام ایجاد میکنند که علاوه بر اینکه کیفیت طلا را پایین میآورد، بلکه در مواردی ممکن است برای سلامت نیز خطرناک باشند. فلز روی با اینکه گاهی اوقات برای کاهش نقطه ذوب طلا استفاده میشود، اما باعث کاهش استحکام و مقاومت آلیاژ خواهد شد.
آب، به خودی خود دشمن طلا و جواهرات نیست، اما آنچه در آب وجود دارد، تهدید اصلی است. در استخرها، کلر یکی از بزرگترین دشمنان طلاست. کلر میتواند بهمرور زمان باعث شکننده شدن طلا، شل شدن نگینها و کدر شدن سطح آن شود؛ همچنین در حمام و هنگام دوش گرفتن، شامپوها، صابونها و نرمکنندهها روی طلا باقی مانده و باعث تجمع لایهای چسبناک میشوند که جلای طبیعی آن را کاهش میدهد. عادت به درآوردن جواهرات پیش از ورود به حمام یا استخر، یک قدم مهم برای محافظت از زیورآلات با ارزشتان است.
وقتی خود را آماده مهمانی میکنید و عطری گرانبها یا لوازم آرایش خاص استفاده میکنید، شاید هرگز فکر نکنید که همین ترکیبات شیمیایی ممکن است دشمن جواهرات زیبای شما باشند. عطرها، اسپریها، کرمهای ضدآفتاب، مرطوبکنندهها و حتی فونداسیونها حاوی الکل، روغن و مواد شیمیایی هستند که میتوانند با طلا واکنش دهند. با این تفاسیر توصیه میکنیم همیشه قبل از انداختن زیورآلات طلا، ابتدا آرایش و عطر را بزنید و چند دقیقه صبر کنید تا مواد روی پوستتان خشک شوند.
یکی از دشمنان کمتر دیدهشده اما بسیار رایج طلا، اصطکاک و خراش است. طلا علیالخصوص در عیارهای بالا مانند ۱۸ و ۲۴، فلزی نرم و انعطافپذیر است. برخورد با اشیای سخت مثل کلید، میز، دسته کیف یا حتی دیگر جواهرات میتواند باعث ایجاد خط و خشهای سطحی شود. این خراشها به مرور باعث مات شدن طلا میشوند و درخشش اولیهاش را از بین میبرند.
هرچند هر دو نوع طلا زیبایی منحصر به فردی دارند، اما از نظر مقاومت تفاوتهایی دارند. طلای سفید با روکش از فلز رودیم پوشیده میشود تا درخشش نقرهای خاصی داشته باشد. این روکش بهمرورزمان از بین میرود و باید مجدداً ترمیم شود. اگر به درستی از طلای سفید مراقبت نشود، این نوع طلا سریعتر از طلای زرد ظاهر جذاب خود را از دست میدهد. در مقابل، طلای زرد به دلیل ترکیب فلزات خاصتر، مقاومت بیشتری دارد؛ اما همچنان نسبت به خط و خش حساس است.
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که اکثر افراد مرتکب آن میشوند، استفاده از پاککنندههای قوی یا روشهای نادرست برای تمیز کردن جواهرات است. استفاده از مسواک زبر، جوش شیرین یا حتی خمیردندان میتواند سطح طلا را خراش بیندازد. همچنین خیساندن طولانی جواهرات در سرکه یا مواد شیمیایی قوی، نهتنها کمکی به تمیزی بیشتر نمیکند، بلکه ممکن است به ساختار طلا آسیب بزند. توصیه میکنیم برای تمیز کردن طلا از آب ولرم، کمی صابون ملایم و یک برس نرم، همراه با خشک کردن کامل با پارچه میکروفایبر استفاده کنید.
طلای شما در واقع سرمایه شماست؛ مراقبت صحیح از زیورآلات تنها در گرو یک نکته ساده است: آگاهی. وقتی بدانید چه کارهایی به ظاهر و ساختار طلا آسیب میزنند، بهتر میتوانید از آن محافظت کنید. حالا که با دشمنان طلا آشنا شدید، وقت آن رسیده که نگاه متفاوتی به استفاده روزمره از جواهرات خود داشته باشید.