داشتن دندانهای سالم به همان اندازه که در سلامتی ما نقش مهمی دارند در زیبایی چهره و تناسب آن نیز اهمیت ویژهای را به خود اختصاص داده است. دهانشویهها یکی از محصولات بهداشت دهان و دندان میباشند که اغلب افراد از آنها برای تازه نگهداشتن نفس، از بین بردن باکتریها و محافظت از دندانها در برابر پوسیدگی استفاده میکنند. با این حال، بسیاری از ما اطلاعات دقیقی درباره تأثیرات طولانیمدت استفاده از دهانشویهها نداریم و ممکن است بعضی از آثار جانبی آنها را نادیده بگیریم. در این نوشته به بررسی دهانشویهها و فواید و مضرات آن میپردازیم تا بتوانید انتخاب آگاهانهای در مورد استفاده از آنها داشته باشید.
دهانشویهها از کالیپتول، تیمول، متول و متیل سالیسیلات تشکیل شدهاند. این مواد با عبور از دهان با جرمها و پلاکها مبارزه میکنند و دهان و دندانها را تمیز میکنند.
احتمالا این سوال که استفاده از دهانشویه قبل یا بعد از مسواک بهتر است، برای شما هم به وجود آمده باشد. این سوال پاسخ مشخصی ندارد زیرا تحقیقات علمی محدودی در این زمینه صورت گرفته و سازمانهای بهداشتی معتبر، توصیههای متفاوتی ارائه دادهاند.
به طور کلی توصیه میشود پس از مسواک و نخ دندان، از دهانشویه استفاده کنید. تولیدکنندگان دهانشویه با توجه به مواد تشکیلدهنده محصول خود، توصیههایی روی بستهبندی محصول درج میکنند و نحوه استفاده از محصول را شرح میدهند.
توجه داشته باشید استفاده از دهانشویه نباید بلافاصله پس از مسواک زدن انجام شود؛ بعضی از خمیردندانها فلوراید دارند و با مصرف یک دهانشویه فلورایدی، مقدار این ماده بر دندان بیش از اندازه میشود که باعث آسیب و ترکخوردگی دندانها شود.
مبارزه با باکتریها و میکروبها: یکی از اصلیترین و شناختهشدهترین مزایای دهانشویه، خاصیت ضدباکتری آن است. دهانشویهها اغلب حاوی ترکیبات ضدعفونیکننده مانند کلرهگزیدین یا فلوراید هستند که میتوانند باکتریها و میکروبهای موجود در دهان را کاهش دهند. این عمل باعث جلوگیری از بروز مشکلاتی مانند التهاب لثه، بوی بد دهان و بیماریهای لثه میشود.
جلوگیری از بوی بد دهان: بوی بد دهان میتواند به دلایل مختلفی از جمله تجمع باکتریها در دهان ایجاد شود. دهانشویهها با از بین بردن باکتریهای تولیدکننده بوی بد، به شما کمک میکنند تا تنفس تازهتری داشته باشید. برخی از دهانشویهها همچنین دارای طعمهای مطبوعی هستند که باعث خوشبو شدن دهان میشوند. توجه داشته باشید اگر بوی بد دهان دائمی است، نیاز به بررسیهای بیشتر است و ممکن است نشانه یک مشکل بزرگتر در داخل بدن باشد.
تقویت لثهها و پیشگیری از التهاب: استفاده منظم از دهانشویهها میتواند به تقویت لثهها و کاهش خطر التهاب لثه کمک کند. برخی از دهانشویهها دارای مواد ضد التهابی هستند که میتوانند از لثهها در برابر عفونتها و آسیبهای ناشی از باکتریها محافظت کنند. در نتیجه، استفاده از دهانشویه میتواند در پیشگیری از بیماریهای لثه مؤثر باشد.
پیشگیری از پوسیدگی دندان: بعضی از دهانشویهها حاوی فلوراید هستند که میتواند به تقویت مینای دندان کمک کند و از پوسیدگی دندان جلوگیری کند. فلوراید با ترکیب شدن با مینای دندان، آن را مقاومتر میکند و به ترمیم دندانها کمک میکند.
کمک به سفید شدن دندانها: برخی از دهانشویهها حاوی مواد سفیدکننده ملایم هستند که میتوانند به کاهش لکهها و زردی دندانها کمک کنند. با استفاده از این دهانشویهها، ممکن است دندانهای شما سفیدتر و روشنتر به نظر برسند.
خشکی دهان: استفاده مکرر از دهانشویهها میتواند منجر به خشکی دهان شود. بعضی از دهانشویهها حاوی الکل هستند که میتواند تولید بزاق دهان را کاهش دهد. بزاق نقش مهمی در حفظ رطوبت دهان و محافظت از دندانها دارد. بنابراین، استفاده زیاد از دهانشویههای حاوی الکل میتواند به خشکی دهان منجر شود که خود میتواند منجر به بوی بد دهان و افزایش خطر پوسیدگی دندانها گردد.
آسیب به مینای دندان: برخی از دهانشویهها حاوی مواد اسیدی یا سفیدکنندههای قوی هستند که میتوانند به مینای دندان آسیب بزنند. استفاده بیش از حد از این محصولات ممکن است منجر به کاهش ضخامت مینای دندان و افزایش حساسیت دندانها شود. به همین دلیل، استفاده از دهانشویههای حاوی مواد سفیدکننده باید بهطور محدود و تحت نظر دندانپزشک انجام شود.
تغییر طعم دهان: یکی دیگر از عوارض جانبی دهانشویهها، تغییر در طعم دهان است. برخی از دهانشویهها ممکن است باعث بروز طعم تلخ یا ناخوشایند در دهان شوند که ممکن است تا چند ساعت بعد از استفاده باقی بماند.
تحریک لثهها و بافتهای دهان: در برخی موارد، استفاده از دهانشویههای حاوی مواد قوی مانند کلرهگزیدین ممکن است منجر به تحریک لثهها و بافتهای دهانی شود. این تحریک میتواند باعث قرمزی، تورم و خونریزی لثهها شود. استفاده طولانیمدت از این دهانشویهها نیز ممکن است منجر به تغییر رنگ دندانها شود.
بیماریهای قلبی و عروقی: برخی تحقیقات نشان دادهاند که استفاده مداوم از دهانشویههای حاوی الکل میتواند به مشکلات قلبی و عروقی منجر شود. این تحقیقات بر این باورند که الکل موجود در دهانشویه میتواند به طور غیرمستقیم موجب افزایش سطح فشار خون و مشکلات قلبی گردد.
لک شدن دندانها: استفاده طولانی مدت از دهانشویهها ممکن است به مینای دندان آسیب رسانده و باعث لک شدن و زردی دندانها شود.
برای اثربخشی هرچه بهتر دهانشویه بهتر است نکات زیر را به ترتیب رعایت نمایید:
برای اینکه از فواید دهانشویه بهرهمند شوید و عوارض آن به حداقل برسد، بهتر است آن را بهطور صحیح استفاده کنید. در اینجا چند نکته مهم برای استفاده صحیح از دهانشویه آورده شده است:
انتخاب دهانشویهای که متناسب با نیازهای دهان و دندان شما باشد، بسیار مهم است. اگر به دنبال مبارزه با بوی بد دهان هستید، دهانشویههایی را انتخاب کنید که خاصیت خوشبوکنندگی دارند. اگر به دنبال پیشگیری از پوسیدگی دندانها هستید، دهانشویههایی حاوی فلوراید را انتخاب کنید.
استفاده بیش از حد از دهانشویهها ممکن است عوارض جانبی مانند خشکی دهان یا آسیب به مینای دندان را به دنبال داشته باشد. بنابراین، بهتر است از آنها بهطور محدود استفاده کنید و در صورت نیاز، از دندانپزشک مشورت بگیرید.
برخی متخصصان توصیه میکنند که دهانشویه را بلافاصله بعد از مسواک زدن استفاده نکنید. این به این خاطر است که مسواک زدن دندانها باعث میشود فلوراید موجود در دهانشویه به خوبی جذب شود. بنابراین، بهتر است بین مسواک زدن و استفاده از دهانشویه چند دقیقه فاصله بیندازید.
دهانشویهها محلولی مفید برای حفظ بهداشت دهان و دندان هستند و میتوانند فواید زیادی مانند پیشگیری از پوسیدگی دندان، کاهش بوی بد دهان و تقویت لثهها داشته باشند. با این حال، استفاده نادرست یا زیاد از آنها میتواند منجر به مشکلاتی مانند خشکی دهان، آسیب به مینای دندان و تحریک لثهها شود. بنابراین، بهتر است دهانشویهها را بهطور صحیح و با توجه به نیازهای فردی خود انتخاب و استفاده کنید.
اگر به دنبال استفاده صحیح از دهانشویه برای بهبود سلامت دهان خود هستید، توصیه میکنیم با دندانپزشک خود مشورت کنید تا بهترین گزینه را با توجه به نیازهای شما پیشنهاد دهد و از داشتن لبخندی زیبا لذت ببرید.