آلت تناسلی آقایان در زمان تحریک جنسی به حالت سفت در می آید که به آن نعوظ میگویند . نعوظ دائم( پریاپیسم) به نعوظ طولانی آلت تناسلی گفته می شود. در این شرایط، نعوظ ساعت ها ادامه می یابد و عامل آن تحریک جنسی نیست.بطور کلی نعوظ دائم یک عارضه غیرعادی است، ولی معمولاً در گروههای خاصی از اشخاص مثل مبتلایان به بیماری کم خونی داسی شکل رخ می دهد.
انواع پریاپیسم
دو نوع اصلی پریاپیسم ایسکمیک و غیر ایسکمیک هستند.
پریاپیسم ایسکمیک
پریاپیسم ایسکمیک، که به پریاپیسم جریان کم هم شناخته می شود، نتیجه عدم امکان برگشت خون از آلت تناسلی است. این حالت، رایج ترین نوع پریاپیسم است. نشانه ها و علائم عبارتند از:
– نعوظی که بیش از چهار ساعت ادامه یابد یا به انگيزه یا تحریک جنسی ارتباطی نداشته باشد.
– شفت آلت تناسلی سفت شده، ولی نوک آلت تناسلی( گلنس) نرم است.
– درد پیشرونده آلت تناسلی
نعوظ طولانی مکرر یا با وقفه، نوع پریاپیسم ایسکمیک، یک بیماری غیر معمول است. این شرایط در مردان مبتلا به اختلال ارثی که با شکل گیری غیر طبیعی سلول های قرمز( کم خونی سلول های داسی شکل) شناخته می شود، رایج تر است. سلول های داسی شکل میتوانند عروق خونی در آلت تناسلی را مسدود کنند.
پریاپیسم عود کننده، بروز نعوظ طولانی به دفعات مکرر را توصیف می کند و اغلب شامل پریاپیسم ایسکمیک می باشد. در بعضی موارد، این وضعیت با نعوظ ناخواسته و دردناک کوتاه مدت شروع می شود و امکان دارد در طول زمان به نعوظ مکرر و طولانیتر تبدیل شود.
پریاپیسم غیر ایسکمیک
نعوظ دائم غیرایسکمیک که بعنوان نعوظ دائم پر فشار هم شناخته شده است، زمانی رخ می دهد که جریان خون در آلت تناسلی بطور مناسب تنظیم نمی شود. نعوظ دائم غیرایسکمیک معمولاً بدون درد است. علایم و نشانه های آن عبارتند از:
– تداوم نعوظ بیش از چهار ساعت و بدون ارتباط با میل و تحریک جنسی
– آلت تناسلی در حالت نعوظ است، ولی کاملا سفت نیست.
علائم و نشانه های پریاپیسم
در پریاپیسم ایسکمیک جسم غاری پر خون شده و باقی ماندن خون در جسم غاری باعث افزایش دی اکسید کربن و افزایش غلظت خون می شود که در پایان باعث اسیب به بافت آلت می شود. در صورتیکه بافت آلت اسیب ببیند میتواند منجر به اختلال در نعوظ شود. در موارد شدید این بیماری میتواند منجر به گانگرن بافت آلت شود.
دلایل بروز نعوظ طولانی مدت
به طور طبیعی، یک نعوظ نرمال در نتیجه پاسخ به یک تحریک روحی روانی و یا جسمی رخ می دهد. این تحریک، سبب باز شدن عروق خونی مشخص، صاف شدن عضلات و در پایان منجر به افزایش جریان خون به درون بافت اسفنجی درون آلت می شود. به دنبال این جریان خون، آلت پر از خون به نعوظ کامل می رسد. بعد از این که تحریک به پایان میرسد ، خون محبوس شده به خارج از آلت جریان می یابد و آلت به وضعیت نخست و شل برمی گردد.
پریاپیسم زمانی رخ می دهد که بخشی از سیستم نعوظ( که حاوی خون، عروق خونی، عضلات صاف و عصب میباشد )، خونرسانی نرمال را مختل نموده و به دنبال آن، نعوظ پایدار بماند. اگر چه دلیل زمینه ای پریاپیسم اغلب نامشخص است، ولی چندین حالت بعنوان دلیل اصلی شناخته میشوند ، از جمله :
بیماری های خونی
این بیماریها بیشتر فرم ایسکمیک را ایجاد می کنند. از جمله این بیماریها میتوان به موارد زیر اشاره نمود :
– کم خونی داسی شکل
– لوسمی
– بدشکلی های سلول های خونی مثل تالاسمی، مالتیپل میلوما
نکته:مهم ترین دلیل شایع تشخیص داده شده در اطفال، کم خونی داسی شکل می باشد.
درمان دارویی
نوع ایسکمیک این بیماری، امکان دارد در مصرف داروهای زیر دیده شود:
داروهایی که بطور مستقیم به درون آلت تناسلی جهت درمان ناتوانی نعوظ تزریق میشوند ، مثل:
– آلپروستادیل، پاپاورین و فنتول آمین
– ضدافسردگی ها مثل فلوکستین، بوپروپیون و سرترالین
– مهارکننده های های آلفا مثل پرازوسین، ترازوسین، دوکسازوسین و تامسولوسین
– داروهایی که برای درمان اضطراب و سایکوز( جنون) بکار میروند مثل هیدروکسی زین، رسپریدون، الانزاپین، لیتیوم، کلرپرومازین و تیوریدازین
پریاپیسم (نعوظ طولانیمدت) یکی از اختلالات جنسی
– رقیق کننده های خون مثل وارفارین و هپارین
-هورمون ها مثل تستوسترون یا هورمون های آزاد کننده گونادوتروپین( GnRh)
-داروهایی که به منظور درمان اختلال ها توجه یا بیش فعالی تجویز میشوند ، مثل آتوموکستین
الکل و مصرف مواد مخدر
الکل، ماریجوآنا ، کوکائین و ديگر مخدرها میتوانند سبب ایجاد پریاپیسم( مخصوصا از نوع ایسکمیک) شوند.
جراحت
عامل شایع در نوع غیر ایسکمیک( نعوظ دائم که به واسطه جریان خون بیش از حد به درون آلت به وجود می آید )، تروما یا ضربه به آلت، لگن و یا پرینه می باشد.
ديگر عوامل نعوظ دائم و طولانی یا پریاپیسم
عنکبوت گزیدگی، نیش عقرب و یا ديگر عفونت های سمی، بیماری های متابولیک شامل نقرس یا آمیلوئیدوز، بیماری نوروژنیک مثل صدمه به ستون فقرات یا سیفلیس و در پایان سرطان های درگیر کننده آلت از جمله مواردی هستند که میتوانند منجر به بروز نعوظ طولانی مدت شوند.
عوارض درمان پریاپیسم
عارضه های زودرس بیشتر ناشی از تزریق ترکیبات αآدرنرژیک میباشد که شامل سردرد، طپش قلب، افزایش فشار خون و آریتمی های قلبی است. لذا در زمان درمان با چنین داروهایی لازم است علائم حیاتی کنترل گردد.
عوارض دیگر شامل جراحت مجرا و فیستول مجرا به پوست یا مجرا به اجسام غاری ناشی از سوزنی که به طور نا مناسب جهت تخلیه خون به کار رفته است و نیز خونریزی و عفونت می باشد.
عوارض پریاپیسم های با جریان بالا معمولاً ثانویه به آمبولیزاسیون از طریق آنژیوگرافی است. عوارض دیر رس درمان عمدتاً به دنبال ضایعات ایسکمی در اجسام غاری و ایجاد فیبروز آنها است که می تواند منجر به اختلال در نعوظ گردد، بنابراین تخلیه ی سریع خون در نوع پریاپیسم با جریان کم مهمترین راه جلوگیری از فیبروز است.
آسپیراسیون
پریاپیسم ایسکمیک هنگامی که خون نمی تواند از آلت تناسلی خارج شود، رخ می دهد. این وضعیت اضطراری است و احتیاج به درمان دارد. این درمان معمولاً با ترکیبی از تخلیه خون از آلت تناسلی و استفاده از داروهای شروع می شود.
در این روش درمانی، خون زيادي از آلت تناسلی با استفاده از یک سوزن کوچک و سرنگ( آسپیراسیون) خارج می شود. این درمان اغلب همراه با درد است. از طرفی چونکه خون کم اکسیژن از آلت خارج می شود ، نعوظ متوقف می شود. در این درمان امکان دارد تا هنگامی که به پایان برسد نعوظ تکرار گردد.
داروهای نعوظ دائم و طولانی یا پریاپیسم
برای درمان نعوظ دائم امکان دارد داروهای سمپاتومیمتیک مثل فنیل آفرین به آلت تناسلی تزریق گردد. این دارو رگهای خونی که خون را به آلت تناسلی می رسانند، تنگ می کند. این عمل اجازه می دهد تا عروق خونی که خون را از آلت تناسلی بیرون می برند، گشاد شده و جریان خون افزایش یابد.
در صورت احتیاج این درمان امکان دارد چندین بار تکرار شود. پزشک شما را برای کنترل عوارض جانبی مثل سردرد، سرگیجه و فشار خون بالا تحت نظارت قرار خواهد داد، به ویژه اگر شما دارای فشار خون بالا یا بیماری قلبی هستید.
جراحی یا شیوه های ديگر
چنانچه درمانهای ديگر موفق نباشد، امکان دارد اعمال جراحی که منجر به ایجاد تغيير مسير جريان خون شده، و سبب شود خون از آلت تناسلی بطور طبیعی عبور کند ، استفاده شود. چنانچه نعوظ دائم به دلیل ابتلا به کم خونی داسی شکل رخ دهد، شیوه های ديگر که برای درمان این بیماری استفاده می شود هم تجویز خواهد شد.
پریاپیسم غیرایسمیک اغلب بدون درمان از بین خواهد رفت. این نوع از نعوظ دائم معمولاً آسیبی به آلت تناسلی نمی رساند. قرار دادن یک بسته یخ و فشار آن در کف لگن( منطقه بین پایه آلت تناسلی و مقعد) امکان دارد در پایان به درمان نعوظ دائم کمک کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
چنانچه در شما نعوظی به مدت بیش از چهار ساعت به وجود آمده است ، شما احتیاج به مراقبت های اورژانسی دارید. پزشک اورژانس تعيين خواهد کرد که آیا شما پریاپیسم ایسکمیک است یا غیرایسکمیک چراکه درمان هرکدام متفاوت است و درمان برای نغوظ دائم ایسکمیک باید در اسرع وقت انجام شود.
اگر شما تجربه نعوظ مکرر، پی در پی و دردناک دارید به پزشک خود مراجعه کنید.شما امکان دارد احتیاج به درمان داشته باشید تا از حملات ديگر جلوگیری کنید.
معمولاً درمان فوری نعوظ دائم برای جلوگیری از اسیب بافت ضروری است، چون این اسیب میتواند منجر به عدم نعوظ و یا حفظ نعوظ گردد.