میدی کنترلر (MIDI controller) یکی از ابزارهای استودیو است که به دلیل ساختار ساده خود، نیاز چندانی به نگهداری و رسیدگی مداوم ندارد و میتواند در شرایط سخت نیز سالها بدون بروز مشکل به کار ادامه دهد. اما این دستگاه هم مانند هر دستگاه الکتریکی دیگر، حساسیت بالایی به گرد و خاک دارد و تجمع خاک در مدارهای آن، میتواند بر عملکرد آن تأثیر منفی بگذارد.
به همین دلیل، مفیدترین و آسانترین راهی که میتوانید برای نگهداری از میدی کیبورد خود و افزایش طول عمر آن انجام دهید، تمیز کردن دستگاه بهصورت مرتب است. اما پیش از هر چیز بیایید به این پرسش پاسخ دهیم که میدی کنترلر چیست؟
میدی کنترلر وسیلهای است که معمولاً از تعدادی ناب، دکمه، اسلایدر و اغلب کلاویه بهرهمند است. این کلاویهها، دکمهها و اسلایدرها، پیامهای MIDI را به کامپیوترها یا سینتیسایزرها (ماژولار یا سینتهای نرمافزاری قابل نصب روی کامپیوتر) و سکوئنسرهای نرمافزاری و سختافزاری ارسال میکنند و بدین طریق، پارامترهایی از آنها را تغییر میدهند. امروزه، میدی کنترلر یکی از مهمترین ابزارها برای ساخت موسیقی به شمار میآید و در هر استودیویی میتوان حداقل یک نمونه از آن را مشاهده کرد.
ذرات گرد و غبار همیشه در هوا وجود دارند و بر روی تمامی اشیاء مینشینند. میدی کنترلرها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. در صورتی که میدی کیبورد شما همیشه در استودیو یا اتاقتان قرار دارد و از آن بهصورت ثابت استفاده میکنید، گرد و غبار کمتری روی آن جمع میشود؛ اما اگر در محیط بیرون و یا در اجراهای زنده نیز میدی کنترلر را همراه با خود میبرید، علاوه بر گرد و غبار، احتمال آلوده شدن دستگاه به خاک، چربی و عوامل دیگر نیز وجود دارد که هر یک از آنها ممکن است حتی باعث خرابی کیبورد شود.
در هر صورت، بهتر است که هر از چند گاهی، به سراغ میدی کنترلر خود که یکی از مهمترین ابزارهای شما برای آهنگسازی است بروید و آن را با دقت و بهخوبی تمیز کنید.
البته تمیز کردن این دستگاه نیز مانند هر دستگاه الکترونیکی دیگر، نیازمند بهکارگیری مواد ایمن است و باید با دقت و احتیاط انجام شود. همچنین پیش از شروع کار توجه کنید که دستگاه به برق متصل نباشد و در حالت خاموش باشد.
سادهترین راه برای تمیز کردن میدی کنترلر، گردگیری سطح آن بهصورت مرتب است. برای این کار میتوانید از دستمال و فرچهای نرم استفاده کنید. اما اگر مدت زیادیست که ساز را تمیز نکردهاید و فکر میکنید که گرد و خاک درون آن نفوذ کرده است، پیشنهاد میکنیم یک اسپری هوای فشرده خریداری کنید و در کنار دستمال یا فرچه، از آن برای زدودن خاک از نقاط تنگ و داخلی میدی کنترلر استفاده کنید.
نکتهای که هنگام استفاده از اسپری هوای فشرده باید به آن توجه کنید، این است که هوای خروجی از آن بسیار سرد است و با قرار دادن نازل در فاصله بسیار کم از اجزای دستگاه و اسپری کردن هوا به آن، ممکن است باعث انجماد آن بخش از دستگاه و در نتیجه، آسیب دیدن آن بشوید. پیشنهاد میکنیم سَری این اسپریها را با فاصلهای در حدود ده سانتیمتر یا کمی بیشتر از محل مورد نظر گرفته و سپس آن را اسپری کنید.
اگر قصد استفاده از این ابزار را ندارید نیز می توانید از جاروبرقی برای پاک کردن گرد و غبار از داخل میدی کنترلر استفاده کنید. کافیست تا سری باریک جاروبرقی را بر روی لوله آن نصب کنید و آن را در شیارها و شکافهای دستگاه بگیرید.
اگر کلاویههای میدی کنترلر شما نیز کثیف شده و جرم گرفتهاند، یک دستمال مایکروفایبر را به اندکی الکل یا محلول آب و سرکه آغشته کنید و به نرمی بر روی آنها بکشید. برای تمیز کردن نابها و اسلایدرهای ساز نیز میتوانید یک گوشپاککن را به این مواد آغشته کنید و بر روی آنها بکشید.
هنگام استفاده از محلولها و مایعات برای تمیز کردن میدی کنترلر، دقت کنید که دستمال مورد استفاده خیس نباشد و تنها اندکی مرطوب باشد. در صورتی که با یک دستمال خیس، میدی کنترلر یا هر وسیله الکترونیکی دیگری را تمیز کنید، بیشک عواقب ناگواری در انتظار شما خواهد بود!
توجه کنید که هرگز از هیچ مایع یا محلول دیگری برای تمیز کردن میدی کنترلر استفاده نکنید. محلولهایی در بازار وجود دارد که مخصوص پاک کردن لوازم الکترونیکی هستند؛ در صورتی که دقت و احتیاطی بسیار بالا به خرج دهید و بهخوبی با نحوه استفاده از این محلولها آشنایی داشته باشید، میتوانید از این مواد نیز برای تمیز کردن برخی از بخشهای خارجی میدی کنترلر استفاده کنید. اما باید این نکته را در نظر داشته باشید که در صورت استفاده بیشازحد از این مواد، سطح براق اجزای پلاستیکی دستگاه مخدوش میشود.
پس از پاک کردن میدی کنترلر با دستمال مرطوب، یک دستمال مایکروفایبر خشک بر روی تمامی اجزای آن بکشید تا دستگاه کاملاً خشک شود. نکته مهم این است که پیش از روشن کردن دوباره کیبورد، از خشک شدن کامل آن اطمینان حاصل کنید؛ زیرا در صورتی که حتی ذرهای رطوبت وارد مدارهای آن شود، آسیبی جبرانناپذیر به آن وارد خواهد شد.
پیشنهاد میکنیم همواره پیش از استفاده از میدی کنترلر، دستان خود را بشویید یا آنها را پاک کنید تا چربی یا سلولهای مرده پوست دستانتان، بر روی دستگاه انباشته نشود. همچنین میتوانید کاوری ویژه برای میدی کنترلر خود تهیه کنید و زمانی که از آن استفاده نمیکنید، آن را داخل کاور قرار دهید تا از گرد و خاک و سایر آلودگیهای محیط در امان باشد.
پیشنهاد دیگر ما به شما برای تمیز نگه داشتن و افزایش عمر میدی کنترلر، این است که هرگز هنگام کار با آن، غذا یا نوشیدنی نخورید. زمانی که هنگام نوازندگی بر روی کیبورد خود مشغول خوردن یا آشامیدن هستید، ذرات کوچک غذا وارد شیارهای دستگاه میشوند و میتوانند علاوه بر تحتالشعاع قرار دادن عملکرد نابها و کلاویهها، باعث تجمع حشرات درون آن و بروز فاجعهای در استودیوی شما شوند!
در نهایت، بهترین راه برای نگهداری از میدی کنترلر و افزایش طول عمر این وسیله ارزشمند، تمیز کردن آن بهصورت مرتب است. برنامهای برای گردگیری و تمیز کردن استودیوی خود تعیین کنید و در فواصل زمانی مشخص، آن را انجام دهید. به این ترتیب، هیچگاه این روتین را فراموش نخواهید کرد و همواره ابزاری سالم و تمیز خواهید داشت! بهعلاوه، تمیز کردن مرتب میدی کنترلر، آسانتر از این است که آن را فقط در زمانی که کاملاً کثیف شده است، تمیز کنید؛ زیرا جرم و گرد و خاک کمی بر روی آن قرار دارد و پاک کردن این ذرات بسیار آسانتر از پاک کردن لایهای ضخیم از چربی و خاک است.
تمیز کردن میدی کنترلر بهصورت مرتب، علاوه بر فوایدی که برای افزایش طول عمر و حفظ صحت کارکرد آن دارد، میتواند این وسیله را زیباتر کند و استفاده از آن را نیز برای شما لذتبخشتر کند.