در گذشته داروها به پلیمرهایی متصل میشدند كه وقتی به داخل بدن بیمار تزریق میشدند به آرامی دارو را آزاد میكردند. اگرچه با تغییر خواص پلیمر میتوان مدت زمانی را كه دارو طی آن آزاد میشود را تغییر داد، اما پلیمرها وقتی به پایان عمر خود نزدیك میشوند میتوانند از خود مولكولهای سمی را آزاد كنند كه برای بدن مضر است.
راهی بیخطر برای جابهجایی دارو
هماكنون جورج جان موفق شده راهی پیدا كند تا بدون استفاده از پلیمرهای خطرناك بتوان آزاد شدن دارو را از قبل برنامهریزی كرد. در این سیستم داروها در پاسخ به آنزیم خاصی آزاد میشوند و زمان و مكان آزاد شدن دارو تحت كنترل خواهد بود.
آنها یك اسید چرب آبگریز را به انتهای یك مولكول دارویی آب دوست (در این مورد استامینوفن) وصل میكنند از آنجا كه دمهای آبگریز اسید چرب در كنار هم و سرهای آبدوست استامینوفن در كنار یكدیگر قرار میگیرند، مولكولها طوری قرار میگیرند كه دمهایشان در مركز و سر آنها به سمت خارج قرار میگیرد و نانورشتههایی را تشكیل میدهند كه مانند یك شبكه در كنار هم قرار گرفتهاند.
در بدن تا وقتی استامینوفن به اسیدهای چرب متصل است، قسمتی از این شبكه بیاثر است، اما یك آنزیم میتواند اتصال بین استامینوفن و اسید چرب را بشكند و باعث آزاد شدن دارو شود. از آنجا كه اسیدهای چرب به طور طبیعی در بدن وجود دارند خطری بدن را تهدید نمیكند.
آنزیمها، كلید آزادسازی دارو
اگرچه آنزیمی كه برای جدا كردن این اتصال استفاده شد در بدن یافت میشود، اما از نظر تئوری این اتصال شیمیایی را میتوان طوری سازماندهی كرد كه فقط آنزیمهایی كه در طی یك بیماری یا شرایط خاص آزاد میشوند بتوانند بر آن اثر كنند.
به عنوان مثال یك داروی ضدالتهاب میتواند مورد استفاده قرار گیرد و اتصال به گونهای تنظیم شود كه فقط در صورتی بشكند كه آنزیمی كه توسط بافت ملتهب آزاد میشود حضور داشته باشد. این باعث كاهش تماس غیرضروری با دارو میشود، زیرا دارو فقط در جایی آزاد میشود كه بدن به آن نیاز دارد.
همچنین میتوان از این روش برای درمان سرطان نیز استفاده كرد. یعنی دارو فقط در پاسخ به آنزیمهایی كه توسط بافت تومور ساخته میشوند آزاد شود تا زمانی كه شبكه به بافت هدف نرسیده و دستنخورده است، دارو از آن آزاد نمیشود و این باعث میشود كه عوارض دارو كه در نتیجه تاثیر دارو بر بافتهای سالم ایجاد میشوند به حداقل ممكن كاهش یابند.
البته میتوان یك داروی دوم را نیز در داخل شبكه گرفتار كرد. این گروه پژوهشی از كوركومین كه یك داروی ضدسرطان است در بین رشتههای شبكه استفاده كرده به طوری كه در حضور آنزیم هر دو دارو آزاد میشدند. بنابراین داروهایی كه فاقد خصوصیات شیمیایی لازم برای ایجاد نانو رشته هستند را میتوان در بین شبكه اسیدهای چرب قرار داد.