لیزر یك نوع نور برانگیخته شده و پرانرژی است كه در شرایط عادی در طبیعت دیده نمیشود ولی با تكنولوژی و وسایل خاص میتوان آن را ایجاد كرد. لیزر با نور معمولی تفاوتهایی دارد كه این ویژگیها باعث توانایی و كاربردهای خاص لیزر میشود.
كاربرد لیزر در پزشكی و از جمله بیماریهای پوستی از حدود ۴۰ سال پیش به صورت تحقیقاتی شروع شده و با آمدن دستگاههای جدیدتر كه مؤثرتر و كم عارضهتر هستند جایگاه ویژه و وسیعی در درمان بیماریها، پیدا كرده است.
مكانیسم اثر لیزر جذب انرژی نورانی توسط مولكولهای بافتی است. همانطوری كه در اثر تابش نور خورشید اشیاء به تدریج گرم میشوند، تابش لیزر نیز باعث گرم شدن، داغ شدن و نهایتاً تخریب بعضی مولكولهای حساس بافتی میشود.
از آنجایی كه لیزر تك طول موج است، فقط باعث داغ شدن و تخریب ساختمانهای خاصی میشود. در حالی كه افزایش حرارت در ساختمانهای مجاور كه حساس نیستند زیاد قابل توجه نیست. لذا با انتخاب لیزر مناسب و با دانستن ویژگیهای بافتی میتوان ضایعه مورد نظر را تخریب كرد در حالی كه كمترین صدمه ممكن به ساختمانهای مجاور آن وارد شود. به طور مثال لیزری كه طول موج حدود ۵۸۵ نانومتر می باشد (Pulse dye Laser) بیشتر روی ساختمان عروقی اثر میكند لذا در مورد عروق واریسی پوست، ضایعات همانژیومی و لكهها و خالهای عروقی به كار میرود.
كاربرد لیزر در بیماریهای پوستی و زیبایی
به طور كلی كاربردهای لیزر را به شكل زیر میتوان دستهبندی كرد: درمان ضایعات و خالهای عروقی كه معمولاً رنگ این ضایعات قرمز روشن یا تیره است. درمان انواع ضایعات رنگی و رنگدانهای پوست كه شامل خالهای رنگی پوست و خالكوبی ها میشود، درمان و كاهش موهای زائد و ناخواسته بدن، كاهش چین و چروك، فرورفتگی ها و جای زخمهای ناشی از بعضی بیماریهای پوستی از قبیل آكنه.
درمان بعضی از انواع بیماریهای پوستی از قبیل زگیل، جای زخم های برجسته و خارش دار (كلوئید)، تركهای پوستی ناشی از حاملگی و چاقی (Striae) و ترمیم زخم و همچنین استفاده از آن به عنوان وسیلهای برای برش بافت از كاراییهای مهم این پدیده است.
انواع دستگاههای لیزر و كاربرد آنها