جایگاه مانترا در دین و اندیشه

جایگاه مانترا در دین و اندیشه

 

کلمه مانترا در ادیان اسلامی و غیراسلامی، معادل بیان ذکرهای مختلف است. مانترا درواقع شامل واژه‌هایی است که آهنگین بوده و اغلب پشت‌سرهم تکرار‌‌ می‌شوند.

 

مطابق عقیده بسیاری، تکرار مانتراها‌‌ می‌تواند تاثیر معنوی شگفت‌انگیزی روی روح و جسم فرد بگذارد. مانتراها انواع گوناگونی داشته و اهمیت و ساختار هرکدام با دیگری متفاوت است.

 

برای عده‌‌ای این سوال وجود دارد که جایگاه مانترا در دین و اندیشه چیست؟ آیا دین مانترا را به‌عنوان یک راهکار معنوی قبول دارد یا خیر؟ در این مطلب قصد داریم راجع‌به جایگاه مانترا در دین بیشتر صحبت کنیم.

 

 

نگاهی به مفهوم مانترا

مانترا در ادیان مختلفی مانند ادیان بودایی، سیک، جینو مزدیسنا و هندوئیسم استفاده‌‌ می‌شود. مانتراها اغلب ترکیبی از آواها و واژگان مختلفی هستند که آهنگ ویژه‌‌ای دارند.

 

گفته‌‌ می‌شود برای تاثیر بیشتر مانتراها باید آن‌ها را به دفعات خاصی تکرار کرد. طبق متون مختلف، تکرار مانترا باعث‌‌ می‌شود یک حالت مراقبه در فرد ایجاد شود که به رشد معنوی او کمک‌‌ می‌کند.

 

بسیاری از افراد صاحب‌نظر در این حوزه معتقدند، هرکدام از افراد مانترای مخصوص‌به خود را دارند. در هر صورت جایگاه مانترا در دین و اندیشه قابل بحث است.

 

تفاوت ذکر و مانترا

در مراقبه‌های اسلامی از اذکار گوناگونی استفاده‌‌ می‌شود. اذکار ابتدا با زبان گفته‌شده و سپس با قلب ذاکر حس‌‌ می‌شوند.

 

این در حالیست که در مدیتیشن با مانتراهای مختلف، شما باید مانترا را به‌طور مکرر در ذهن خود تکرار کنید.

 

بسیاری از اساتید این حوزه توصیه‌‌ می‌کنند زبان و لب را هنگام گفتن مانترا درگیر نکرده و صرفا با ذهن خود آن‌ها را تکرار کنید.

 

نقد به معنای مانتراها

اساتید علم مدیتیشن معتقدند زمانی مراحل عمیق مدیتیشن ظاهر‌‌ می‌شود که شما بتوانید یک واژه بدون معنی را به‌طور مکرر تکرار کنید.

 

این در حالیست که در دین و اندیشه، اذکار برخلاف مانتراها دارای معنی هستند.

 

طبق گفته اساتید علم مدیتیشن، مانتراها از آن جهت بدون معنی انتخاب‌‌ می‌شوند که باعث بروز فکری خاص در ذهن نشوند تا ارتباط گرفتن با آن‌ها ساده باشد.

 

درواقع مانترا اغلب یک فرکانس صوتی ایجاد‌‌ می‌کند. بزرگ‌ترین انتقاد به مانتراها این است که معنای خاصی را منتقل نمی‌کنند.

 

چگونه‌‌ می‌توان از یک کلمه مقدس بدون معنای خاصی استفاده کرد و در عین حال آرامش روحی ایجاد کرد؟

 

تمرکز در حین مراقبه با مانترا

نقد دیگری که بر بیان مانترا وجود دارد، مشکل عدم تمرکز در حین گفتن مانتراست.

 

همانطور که اشاره شد، مانتراها اغلب دارای معنای خاص نیستند؛ به همین دلیل فرد ممکن است در حین مراقبه دچار پرش ذهن به هر سمت‌و‌سویی شود.

 

این در حالیست که در دین و اندیشه، مراقبه به حالتی گفته‌‌ می‌شود که فرد غرق در ذکر و معنای آن شود؛ طوری‌که نتواند به مفهوم دیگری فکر کند.

 

بدین ترتیب فرد کم کم به آگاهی خالص و ناب دسترسی پیدا‌‌ می‌کند.

 

 

نگاهی به تاثیر مانترا در تحقیقات علمی

بسیاری معتقدند مانترا باعث به‌وجود آمدن آرامش در فرد‌‌ می‌شود؛ این در حالیست که برخی از تحقیقات این موضوع را تایید نمی‌کنند.

 

پاولف در ابتدای قرن بیستم، آزمایشاتی را درباره درک مفاهیم فیزیولوژی انجام داد.

 

وی طی این تحقیقات بیان کرد که تکرار مکرر یک واژه، باعث بروز حالت خستگی در ذهن‌‌ می‌شود.

 

این حالت خستگی کم‌کم به تمامی قسمت‌های مغز گسترش پیدا کرده و درنهایت هم باعث ایجاد ترانس یا همان حالت خلسه‌‌ می‌شود.

 

باتوجه به این موضوع‌‌، می‌توان گفت تکرار هر کلمه‌‌ای به‌طور مکرر‌‌ می‌تواند حالتی مانند تکرار مانترا را به‌وجود آورد.

 

باتوجه به این موضوع‌‌، می‌توان گفت جایگاه مانترا در دین و اندیشه کمی بحث‌برانگیز است.

 

بسیاری معتقدند آرامشی که از تکرار مانترا به‌وجود‌‌ می‌آید، درواقع ناشی از نوعی خستگی ذهنی و کاهش فعالیت مغز است.

 

از حالت نگرش بی‌تفاوت به‌عنوان رکن چهارم مراقبه یاد‌‌ می‌شود.

 

هنگامی که ذهن فعالیت خود را بر اثر خستگی کاهش‌‌ می‌دهد، فشار عضلانی کم‌‌ می‌شود، بدین ترتیب‌‌ می‌توان به حالت نگرش بی‌تفاوت یا همان نظاره محض رسید.

 

برای رسیدن به این حالت‌‌ می‌توان جدای از مانترا، از تکرار هر نوع کلمه یا صوتی استفاده کرد.

 

نگاهی به مانترا در ادیان دیگر

مانترا یک روش تمرینی با قدمتی طولانی در تاریخ مذاهب و فلسفه است. در بسیاری از ادیان، ردپایی از انواع مانتراها را مشاهده‌‌ می‌کنیم.

 

در ادامه به استفاده از مانترا در ادیان دیگر اشاره خواهیم کرد تا به جایگاه آن در دین و اندیشه‌های مختلف بهتر پرداخته باشیم.

 

استفاده از مانترا در ادیان مختلف بسیار رایج است. از این روش بیشتر برای افزایش آرامش و رسیدن به یک حالت معنوی خاص استفاده‌‌ می‌شود.

 

در ادیان بوداگرایی و هندوئیسم، انواع مانترا به‌عنوان نمادهای معنوی و اسامی الهی مورد استفاده قرار‌‌ می‌گیرند.

 

در این دین، افراد معتقدند تکرار مانتراها‌‌ می‌تواند باعث ارتقاء سطح آگاهی افراد شود؛ برای مثال در آیین هندوئیسم از مانترای “اوم” برای اصل مطلقیت و بنیادی استفاده‌‌ می‌شود.

 

از این مانترا برای اتصال به بالاترین انرژی وجودی و تجربه یک حالت روحی خاص استفاده‌‌ می‌شود. در دین مسیحیت بیشتر از مانتراهایی مانند واژه “آمین” استفاده‌‌ می‌شود.

 

این مانترا برای ارتباط بیشتر با مسیح و تمرکز در مدیتیشن مورد استفاده قرار‌‌ می‌گیرد. همانطور که گفتیم در اسلام هم انواع اذکار وجود دارند که شبیه به مانتراها به تکرار استفاده‌‌ می‌شوند.

 

در هر صورت‌‌ می‌توان ردپای مانترا را به‌گونه‌های مختلف در دین و اندیشه‌های متفاوت یافت. از مانترا اغلب به‌عنوان یک روش معنوی برای ارتباط با کائنات و بهبود بعد روحانی انسان‌ها استفاده‌‌ می‌شود.

 

 

کلام آخر

امروزه ابزارهای زیادی برای رشد معنویت و بعد روحانی انسان‌ها وجود دارند. مانتراها یکی از این ابزارهای معنوی هستند که برای مراقبه در ادیان مختلف استفاده‌‌ می‌شوند.

 

در این مطلب راجع‌به ماهیت مانترا صحبت کرده و نکات مفیدی را ارائه کردیم؛ علاوه‌براین، راجع‌به جایگاه مانترا در ادیان مختلف نیز سخن گفتیم. در کنار تمامی نکات گفته‌شده باید به مجله آسمونی هم اشاره کنیم.

 

این وب‌سایت یکی از برترین وب‌سایت‌های ایرانی حال حاضر است که مطالب مختلفی در زمینه‌های متفاوت ارائه‌‌ می‌کند. مجله آسمونی، یکی از فضاهایی است که شما‌‌ می‌توانید با هر سلیقه‌‌ای در آن جالب‌ترین مطالب روز دنیا را پیدا کنید.

 

در این وب‌سایت مطالب متعددی درباره مد و لباس، تکنولوژی، پزشکی، ورزشی و … وجود دارد. در این مطلب هم درباره جایگاه مانترا در دین و اندیشه با شما سخن گفتیم.