نقشه قلب شما
قلب انسان ماهیچهای است كه بهصورت یك پمپ كار می كند و 4 دریچه دارد، باید بدانید كه اختلال در هر كدام از این دریچهها ناراحتیها و بیماریهایی جداگانه به همراه علائم گوناگون ایجاد میكند. اختلال در دریچههای قلب میتواند بهصورت تنگی، گشادی یا نارسایی خود را نشان دهد كه هر كدام از آنها علائم مخصوص بهخود را دارند. قلب به 2 قسمت چپ و راست تقسیم میشود، حركت و پمپاژ ناحیه چپ قلب باعث گردش خون در كل بدن میشود و حركت قسمت راست موجب گردش خون از قلب به داخل ریهها میشود. سمت چپ بدن كه كار پمپ قلب به تمام اعضای بدن را انجام میدهد 2 دریچه به نامهای میترال و آئورت دارد.
هیجانزده نشوید
اختلال در عملكرد دریچه میترال در خانمها به خصوص در جوانان شایعتر است. همانطور كه گفتیم دریچه میترال یا دریچه دولتی یكی از 4 دریچه قلب است كه بین دهلیز و بطن چپ واقع شده است. خون از ریه وارد دهلیز چپ میشود و بعد از طریق دریچه میترال وارد بطن چپ میشود، در مرحله بعد با پمپ شدن قلب از بطن چپ به تمام بدن گردش پیدا میكند، این كار در تمام طول عمر انسان بهطور متوسط 60 تا 80 بار در دقیقه تكرار میشود. گاهی شدت پمپاژ بسته به وضعیت بدن تغییر پیدا میكند یعنی در حالت خواب كم میشود و در حال بیداری، ورزش، هیجان و اضطراب تعداد ضربانهای قلب افزایش می یابد و حتی ممكن است به 150 بار در دقیقه هم برسد.
قلب 4 صدایی
بهطور كلی وقتی دریچههای قلب باز و بسته میشوند صدایی تولید میكنند كه مجموع 4 صدایی كه از این دریچهها ایجاد میشود صدای ضربان قلب را دربرمیگیرند. حال هر كدام یك از دریچهها اختلالی مانند تنگی، گشادی یا پرولاپس صداهای اضافه و غیرعادی را ایجاد میكند، بنابراین پزشك متخصص هنگام معاینه با گوش دادن به صدای قلب از طریق گوشی میتواند این صداهای غیرطبیعی را بشوند و به اینكه دریچه قلب فرد دچار اختلال شده مشكوك شود.
تپش قلب را جدی بگیرید
بیماری پرولاپس قلب ناراحتی است كه از بدو تولد با فرد همراه است اما ممكن است تا سال های نوجوانی و جوانی هیچ علامتی از خود بروز ندهد و به تدریج كه سن بالا میرود علائمی مانند درد قفسه سینه، احساس فشار در ناحیه قفسه سینه، تپش قلب یا تنگی نفس كه در حال فعالیت شدت پیدا میكند، در فرد بیمار دیده شوند، این نشانهها ممكن است در سنین جوانی هم بروز پیدا كند.
دختران بیشتر در خطرند
همانطور كه ابتدای بحث اشاره كردیم بیماری پرولاپس بهطور مادرزادی در افراد دیده می شود بنابراین عوامل ژنتیك تاثیر گذارند؛ اگر فردی به این بیماری مبتلا شود به احتمال زیاد یكی از اعضای خانوادهاش مانند دایی، عمه یا عمو به این بیماری دچار هستند. بیماری پرولاپس قلب بیشتر در خانمها به طریق ژنتیك منتقل میشود و به ارث میرسد. برای مثال اگر مادری به بیماری پرولاپس مبتلا شود احتمال اینكه این بیماری به دخترانش منتقل شود خیلی بیشتر از انتقال آن به پسرانش است.
افسردگی را با پرولاپس اشتباه نگیرید
علائم این ناراحتی در سنین نوجوانی و جوانی در خانمها بهطور شایعتری دیده میشود البته در بعضی مواقع پیش می آید كه شخصی به این بیماری مبتلا شود اما باز هم هیچ علامت مشخصی از آن را نداشته باشد و وقتی فرد آزمایش اكوكاردیوگرافی را انجام میدهد پزشك متخصص متوجه میشود، دریچه میترال دچار پرولاپس شده است. بنابراین خانمها باید به علائم این بیماری توجه كنند در مواقعی كه عصبی هستند بیشتر خود را نشان میدهد.
هر سال باید چك شوید
تشخیص نارسایی و ناهنجاری پرولاپس دریچه قلب از طریق سونوگرافی این عضو تشخیص داده میشود و فرد بیمار باید هر سال آزمایش اكوكاردیوگرافی را برای بررسی شرایط قلبی خود انجام دهد تا پزشك متخصص بفهمد كه بیماری در چه مرحلهای قرار دارد و آیا روند آن پیشرفتی كرده است یا خیر. در موارد بسیار نادری ممكن است بیماری پرولاپس پیشرفت كند و فرد مبتلا نیاز به عمل جراحی دریچه قلب داشته باشد با این حال احتمال شدت این بیماری در صورت تشخیص و درمان به موقع بسیار كم است.
قلب میكروبی
برعكس اینكه شیوع بیماری پرولاپس دریچه میترال در خانمها بیشتر است، میزان پیشرفت این بیماری در مردان بیش از زنان مشاهده میشود. بیماری پرولاپس ناراحتی خطرناكی نیست بنابراین عوارض چندانی به همراه ندارد و مشكل جدی برای بیمار ایجاد نمیكند فقط باید علائم این بیماری را از بین برد كه همان تپش قلب ناشی از تند شدن ضربان قلب، احساس درد در قفسه سینه است.
داروهایی كه معمولا برای درمان این علائم تجویز میشوند ضربان قلب را كنترل میكنند و باعث میشوند تا درد و تپش قلب بیمار از بین برود. نكته بسیار مهم در پرولاپس دریچه میترال بهخصوص در بیمارانی كه با نارسایی همراه است، دریچهها مستعد این هستند كه دچار عفونت شوند.
دریچه كمانی شكل
یكی از مشكلاتی كه برای افراد مبتلا به پرولاپس قلب بهوجود میآید افزایش ناگهانی و سریع ضربان قلب است و در بعضی از افراد هم مشكل تنگی نفس شدید رخ میدهد كه باعث ناراحتی آنها میشود. بهطور كلی، پرولاپس دریچه میترال بیماری خطرناكی نیست و عوارض چندانی برای بیمار ندارد.
خود درمانی ممنوع
حتما شما آگاه هستید كه مصرف هرگونه دارویی بدون تجویز پزشك كار درستی نیست و میتواند در بعضی مواقع سلامت شما را به خطر بیندازد. برخی از خانمها بدون توصیه پزشك قرص پروپرانولول را برای كاهش تپش قلبشان استفاده میكنند و شاید از دوستان یا همكارانشان شنیدهاند كه مصرف آن میتواند تپش قلبشان را آرام كند اما چنین افرادی باید بدانند ممكن است ضربان بالا و تپش قلب و علائم دیگرشان دلیل دیگری داشته باشد یعنی شاید ناراحتی آنها یك تپش ساده نباشد و دلیل آن مواردی مانند گرفتگی عروق قلبی، گشادی یا تنگی دریچه باشد و مصرف پروپرانولول تنها علائم دیگر را از بین میبرد و در نتیجه پزشك متخصص دیگر نمیتواند به درستی بیماری را تشخیص دهد، در واقع با از بین رفتن علائم شناخت بیماری دشوار میشود و در درازمدت ممكن است، بیماری اصلی پیشرفت كند ولی آنها آن را جزو علائم اضطراب و استرس به حساب بیاورند. اگر افراد در ناحیه قلب دچار ناراحتی هستند حتما باید داروهای قلبی را با دستور پزشك مصرف كنند و در مورد آنها مطمئن شوند.
این بار فرصت اشتباه ندارید
شما باید در مورد قلبتان وسواس به خرج دهید چون قلب مانند اعضای دیگر بدن نیست كه به آن فرصت دهید تا التیام پیدا كند و اگر اشتباهی در مورد آن مرتكب شوید به سختی قابل بازگشت است. اگر دچار علائم قلبی كه به آن اشاره كردیم شدید حتما باید آنها را جدی بگیرید و تحت معاینه دقیق پزشك قرار بگیرید تا هرچه زودتر درمان مناسب را برای آن انجام دهید. شایعترین علت مرگ در كل جوامع سكته و حملات قلبی هستند كه در 50 درصد موارد این ناراحتی هیچگونه عارضه و علائم قبلی نیز به همراه ندارد یعنی اولین علامت همان آخرین علامت است.
سالم زندگی كنید
یكی از مواردی كه در بهبود بیماری پرولاپس دریچه میترال تاثیر مثبت میگذارد این است كه فرد بتواند در محیطی آرام زندگی كند و از هر روشی كه به آرامش روحی آنها كمك كند استفاده كنند و تغذیه سالم را در پیش بگیرند. در مواردی كه شدت این بیماری بالاست، انجام ورزشهای شدید را توصیه نمیكنیم به این علت كه تپش قلب بیمار را افزایش میدهد.