چگونه فرزندانی با جرأت تربیت كنیم؟

از جمله مهارت‌های لازم برای مصون‌ ماندن نوجوانان و جوانان در مقابل رفتارهای پرخطر نظیر موادمخدر و روان‌گردان‌ها، مهارت جرأتمندی و ابراز وجود است…

جرأتمندی مهارتی است كه به فرد اجازه می‌دهد تا بدون بهره‌گیری از هرگونه خشونت، پرخاشگری و تجاوز به حقوق دیگران، بتواند ضمن احترام به حقوق دیگران در قالبی بسیار معقول، آرام، آزادانه، با اعتماد به نفس كامل، نسبت به ابراز مستقیم و صادقانه افكار، احساسات، خواسته‌ها و ارزش‌های خود درباره یك موقعیت مبادرت کند و از حقوق خود دفاع کند. بدون اینكه به شأن فردی و اجتماعی‌اش لطمه‌ای وارد شود.

افراد جرأتمند:
1 . به آسانی می‌توانند آنچه درونشان است، صادقانه بیان کرده و ابراز عقیده کنند بدون اینكه آسیب و لطمه‌ای به روابط آنها با دیگران وارد شود.

2 . بدون هرگونه رودربایستی و تهدید از دیگران تقاضا می‌كنند تا رفتار نامطلوب‌شان را تغییر دهند.

3 . در صورتی كه دیگران از آنها تقاضا و درخواست غیرمنطقی از جمله مصرف سیگار، موادمخدر، روان‌گردان‌، الكل، روابط سوءجنسی و… داشته باشند، خود را ارزان نمی‌فروشند، بلكه با قاطعیت و صراحت جواب رد می‌دهند و توان «نه گفتن» آنها بالاست. به عبارتی نگران ناراحت شدن دیگران نیستند.

4 . به راحتی احساسات مثبت و منفی خود را ابراز می‌کنند و دغدغه‌ای در این خصوص ندارند، به گونه‌ای كه احساس گناه نمی‌كنند زیرا كاملا می‌دانند كه وظیفه آنها خوشنود نگه داشتن همه دوستان‌شان نیست.

5 . از توان كافی برای برقراری ارتباط و تعاملات اجتماعی برخوردار هستند.

6 . صریح هستند یعنی در مواقع لزوم دیدگاه خود را به صورت ساده، قابل فهم، مستقیم، مختصر و بدون هرگونه واسطه بیان می‌كنند.

7 . در صورت نیاز تصمیمات قبلی خود را تغییر می‌دهند به‌گونه‌ای كه اگر به تقاضای دوست‌شان قبلا پاسخ مثبت داده‌اند، اما امروز اگر مصلحت نباشد، به راحتی «نه» می‌گویند.

8 . نسبت به خود احساس خوبی دارند و برای خود احترام قایل‌اند.

9 . در موقعیت‌های مختلف روزانه تسلط كافی دارند. بر این اساس تصمیمات منطقی می‌گیرند.

10 . برای دیگران نیز احترام و ارزش قائل‌اند.

1 1 . به طور مستمر عملكرد خود را ارزیابی می‌كنند.

12 . در صورت عصبانیت، خشم خود را ابراز و دلیل آن را به طرف مقابل بیان می‌كنند.

13 . در صورت نیاز و ابهام از دیگران سوال می‌كنند.

14 . در زمان سخن گفتن با قدرت و صلابت صحبت می‌كنند.

برای دستیابی به مهارت جرأتمندی و ابراز وجود، ضرورت دارد والدین عزیز از دوران كودكی نكات لازم را به فرزندان خود آموزش دهند تا آنها بتوانند در ایام نوجوانی با تسلط بر این مهارت از آسیب‌پذیری مصون بمانند.