دانشگاههای مدرن

زمانی اگر کسی در خانه می ماند، نه درآمدی کسب می کرد و نه چیزی یاد می گرفت. اما آن روزها گذشته و با پدیده ای به نام فناوری اطلاعات دیگر نیازی به انجام کارها به روش سنتی نیست. یکی از آن کارها درس خواندن است.

با ورود شیوه های نوین برقراری ارتباط تقریبا تمام کارهای روزمره که به نحوی با برقراری ارتباط همراه بود، یا تغییر شکل و ماهییت داده و یا راههای نوینی برای انجام آن ایجاد شده است. این شیوه های نوین مزایای بسیار زیادی نسبت به شیوه های قدیمی دارد و همان طور که گفته شد درس خواندن یکی از زمینه های متحول شده در عصر فناوری اطلاعات است و دانشگاه های مجازی نیز یکی از آثار این عصر است.

دانشگاه مجازی

دانشگاه مجازی یکی از گونه های آموزش مجازی است که بر پایه آموزش های الکترونیکی ارائه می شود و در آن دروس دانشگاهی به عنوان محور تدریس منظور می گردد تا از مجموعه یک دوره تدریس منظور می گردد تا از مجموعه یک دوره تدریس نتایج مشابه یک دوره تدریس در دانشگاه سنتی حاصل شود. به عبارتی دانشگاه مجازی در شکل اولیه آن از نظر محتوا تفاوت چندانی با نوع سنتی ن ندارد. محتوای دروس و نحوه ارائه آنها نیز تنها با تغییر در رسانه بین استاد و شاگرد روبرو شده و باقی مطالب همان تدریس سنتی است و انواع ابتدایی این دانشگاه ها قسمتی از کار دانشگاه هایی را انجام می دهند که تا قبل از آن بصورت سنتی وجود داشته است و برای گسترش و تنوع در آموزش اقدام به تاسیس این رشته ها می کند.

این دانشگاه دارای محتویات درسی متفاوت از دانشگاه سنتی است. رویه های آموزشی درآن اصلاح شده است، روند اداری امور تسهیل و بهینه سازی گردیده تا بر خلاف روال دانشگه سنتی مهم ترین امر در دانشگاه آموزش باشد و نه امور اداری. این دانشگاه در واقع یک پایگاه داده گسترده، یکپارچه و در عین حال پیچیده است که بنا بر روابط تعیین شده میان اعضا تشکیل یک سازمان مجازی را می دهند. در یک تعریف معنایی نیز می توان گفت دانشگاه مجازی راهکار گسترش آموزش است که دارای درجات و گونه های بسیاری است که از ارائه یک درس بصورت اینترنتی آغاز می شود و طیفی تا دانشگاه صددرصد مجازی را پوشش می دهد.

نوع کارکردهای دانشگاه مجازی

مجازی سازی بخش جدای ناپذیر دنیای فناوری اطلاعات است که به جهت مزایای فراوان آن در اکثر امور نیز بکار گرفته می شود. مجازی سازی یک دانشگاه نیز به دلیل دورنمای کاربرد مجازی سازی در آن بوده است که می تواند آموزش از دور(1) را تحقق بخشد و نیز آموزش های استاد محور را بدو تاثیر رفتار دانشجو و محیط به نحو مطلوبی ایجاد کند و در مقابل آموزش هایی که در آنها دانشجو باید نقش بیشتری ایفا کند را بدون وجود عوامل استرس زا و در محیط جدید به اجرا در آورد.

دانشگاه مجازی بر اساس سه نوع آموزش که اساس آموزش الکترونیکی(2) است اقدام می کند. اول آموزش مبتنی بر وب (WBT)(3) که شامل آموزش های چندرسانه ای و تفکیکی (متن، صورت، تصویر) در محیط اینترنت است. نوع دوم آموزش (TPSS)(4) که برخی آن را "سیستم های پشتیبانی عملکرد" ترجمه می کنند، سیستم هایی هستند که برای ارزیابی دانشجو و محصول آموزشی کاربرد دارند؛ یعنی با برگزاری امتحانات و دریافت سسباز خوردهای آموزش برآیندی از کل و یا قسمتی از آن به دست می آورد و در نوع سوم کلاس های مجازی است که به دو صورت همزمان (SVC)(5) و غیر همزمان (AVC)(6) قابل برگزاری است.

در نوع همزمان آنها یک کلاس واقعی شبیه سازی شده و تمام افراد نیز در یک زمان و از هر نقطه ای با اتصال به شبکه می تواند در کلاس حضور یابند و در نوع غیر همزمان محتوای کلاس برای مدتی در شبکه باقی می ماند تا افرا بتوانند در زمان های متفاوت از آن استفاده کنند.

ملزومات

برای تحصیل در یک دانشگاه سنتی موارد زیر باید فراهم آمده باشد: ساختمان مناسب در محیطی آرام و مناسب تحصیل، وسیله رفت و آمد، کتابخانه ای متناسب با تعداد و نیاز به رشته های آن دانشگاه که حاوی نسخ کاغذی کتاب های مورد نظر بوده و دارای فضایی مناسب برای مطالعه باشد و نیز تعداد زیادی کلاس که دارای تجهیزات لازم برای تدریس و حضور دانشجویان باشد. به علاوه دانشجویان همچنین تعداد زیادی پرسنل که کارهای تکراری امور آموزش و اداری و بایگانی را انجام دهند.دانشگاه

حال به همه این ها حضور همزمان استاد و شاگردان را در یک محل اضافه کنید که می تواند مشکلات متعددی را برای افراد ایجاد کند. اما در مقابل این روش سنتی  برای حضور در یک دانشگاه مجازی این موارد لازم است: یک رایانه متصل به شبکه سراسری، یک سیستم طراحی شده برای دانشگاه همراه قصد تحصیل. ناگفته پیداست که با شرایط موجود در شهرهای بزرگ، گسترش دانشگاه های سنتی چندان مقرون به صرفه و عقلانی نیست؛ مگر در مواردی که درس ها به حضور فیزیکی افراد وابسته باشد و دروس حالت تجربی داشته و نیازمند کار با دستگاهی خاص باشد که در آن رشته ها نیز بیشتر دروس باید به صورت الکترونیکی ارائه شود و تنها هزینه کلاس های عملی را از این میان نمی توان حذف کرد. پس در هر حال باید از مزایای فناوری اطلاعات حداکثر استفاده را برد.