به گزارش میراث آریا، در ادامه برگزاری برنامههای هفته پژوهش در پژوهشکده حفاظت آثار و اشیای تاریخی فرهنگی قوس دروازه شمالی تخت سلیمان مورد بررسی قرار گرفت.
یک کارشناس ارشد مرمت اشیای تاریخی با اشاره به این پروژه گفت: تخت سلیمان واقع در بخش جنوبی آذربایجان غربی یکی از سه آتشکده دوره ساسانی به شمار میرود.
شاه محمدپور با بیان اینکه تخت سلیمان در دوره ساسانی از شکوفایی خوبی برخوردار بوده است بیان داشت: این محوطه دارای 38 برج و در سکویی نزدیک به 50 متر از دشت اطراف خود ساخته شده است.
وی با اشاره به 14 متر ارتفاع دیوارها افزود: در میانه قلعه یک حوضچه با رسوبات زیادی قرار دارد که این رسوبات باعث بالا آمدن کف این سکو در سالهای طولانی شده و قلعه برروی این توپوگرافی ساخته شده است.
وی اضافه کرد: این اثر از یک حصار مستطیل شکل در داخل و یک حصار بیضی شکل تشکیل شده که حصار مستطیلی شکل و مرکز چهار طاقی به آتشکده آذرگشسب معروف است.
شاه محمدپور با اشاره به دو دروازه شمالی و جنوب شرقی این قلعه اظهارداشت: در سالهای گذشته مرمتهایی بر روی دروازه شمالی انجام شده و در بخشهایی از آن به وسیله فلز بازسازی شده است.
به گفته این کارشناس ارشد مرمت اشیای تاریخی؛ روش ساخت برج و بارو به گونهای است که در نمای خارجی از سنگهای تراشیده شده و در نمای داخلی نیز از سنگ های نتراشیده همراه با ملات گچ استفاده شده که هماکنون سنگهای نمای آن ریخته شده است.
وی در ادامه گفت: در دروازه شمالی تعدادی سنگهای تراشیده وجود دارد که صورت قالبی برای پرکردن داخل دیوار استفاده می شده است این سنگ ها دچار رانش زیادی هستند که برای استحکام بخشی آن تعدادی را خارج و دوباره جاسازی کردهاند.
شاه محمدپور با بیان اینکه مدارک زیادی درمورد نوع قوس دروازه شمالی موجود نبود افزود: به همین دلیل دروازه جنوب شرقی به دلیل همخوانی کامل ابعاد آن با دروزاه شمالی الگو قرار گرفت.
وی گفت:به دلیل عبور آب از داخل دروازه جنوب شرقی در سالهای متمادی رسوبهای بسیاری این دروزاه را پر کرده است.
وی با اشاره به متفاوت بودن نوع بافت داخل دروازه با بخش بیرونی آن افزود: بخش داخلی دروازه به دلیل قرار نداشتن در برابر تابش آفتاب بر اثر یخ زدگی دچار آسیب شده که 30 سال پیش بازسازی شده است.
به گفته این کارشناس؛ همچنین انحنای قوس به شکل قبلی خود بازسازی شد بطوری که این قوس با مناطق مختلف برداشت و با قوسهای مختلف بیضی شکل دوره ساسانی مقایسه شد.
وی با اشاره به شکل نامنظم نمای بیرونی سنگها، نامساوی بودن سنگ قوس دهانهها تصریح کرد: از این روش در زمان ساسانیان برای ایجاد طاق استفاده میشده است.
وی از جمله ویژگیهای سنگ دروازه تخت سلیمان را نداشتن سنگ کلیدی، کوچکتر بودن سنگهای بالایی، به هم نرسیدن خطوط بین سنگها در یک نقطه، صافتر بودن سنگهای پایینی و بیشتر شدن زاویه برای قرارگرفتن سنگ در بخش پائینی عنوان کرد.
شاه محمدپور ویژگی قابل توجه دیگر این دروازهها را چیده شدن سنگهای بالای قوس با کمترین فشار به دروازه برشمرد.
این کارشناس با بیان اینکه تنها نشانه از محل قرارگرفتن قوس دروازه، باقی ماندن سه سنگ در کنار هم است افزود: درسالهای اخیر بازسازی فضاهای خالی بدنه توسط سنگهای جدید بدست آمده از سنگهای اصیل موجود در آنجا انجام شد.