ایرانی‌ها چگونه «وقت‌گذرانی» می‌كنند؟!

بی‌سوادها كمتر از تحصیلكرده‌ها وقت خود را برای كار و انجام فعالیت‌های شغلی صرف می‌كنند. نتایج طرح آمارگیری گذران وقت كه در مركز آمار ایران انجام شده است نشان می‌دهد، فعالیت‌های شغلی بین افراد دارای تحصیلات فوق لیسانس و دكترای حرفه‌ای به طور متوسط با صرف زمان چهار ساعت و 41 دقیقه بیش از سایرین بوده و افراد بی‌سواد به طور متوسط با صرف زمان یك ساعت و 16 دقیقه كمتر از سایرین به كار و فعالیت‌های شغلی پرداخته‌اند.

براساس نتایج این طرح كه با هدف ارائه اطلاعات مربوط به شناخت نوع و مدت زمان فعالیت‌های انجام شده توسط افراد جامعه و بررسی تغییرات شیوه‌ زندگی افراد در فصول متوالی سال، توسط دفتر آمارهای جمعیت، نیروی كار و سرشماری مركز آمار ایران در فصل پاییز سال گذشته تهیه، طراحی و اجرا شده و نتایج آن به تازگی در پایگاه اطلاع‌رسانی مركز آمار منتشر شده‌ است، بررسی الگوی فعالیت‌های گذران وقت جوانان 24 ـ 15 ساله نشان می‌دهد بعد از گروه فعالیت نگهداری و مراقبت شخصی (12 ساعت و 47 دقیقه)، متوسط بیشترین زمان صرف شده آنها مربوط به گروه‌ فعالیت‌های آموزشی و فراگیری با بیش از چهار ساعت بوده‌ است.

همچنین استفاده از رسانه‌های جمعی، دو ساعت و 10 دقیقه از یك شبانه روز جوانان را به خود اختصاص داده است. متوسط كمترین زمان صرف شده در این گروه سنی مربوط به گروه فعالیت‌های داوطلبانه و خیریه با دو دقیقه بوده است.

همچنین بررسی زمان اختصاص داده شده برای كار و فعالیت‌های شغلی افراد 24 ـ 15 ساله در یك شبانه‌روز گویای آن است كه مردان در این گروه سنی به طور متوسط دو ساعت و 18 دقیقه و زنان 21 دقیقه به فعالیت‌های شغلی و كار پرداخته‌اند. الگوی فعالیت‌های گذران وقت بر حسب وضع فعالیت اقتصادی نیز نشان می‌دهد در بین شاغلان، بعد از فعالیت نگهداری و مراقبت شخصی (12 ساعت و 22 دقیقه) متوسط بیشترین زمان صرف شده در شبانه روز مربوط به كار و فعالیت‌های شغلی با شش ساعت و 47 دقیقه و كمترین زمان صرف شده مربوط به فعالیت‌های داوطلبانه و خیریه دو دقیقه بوده است. برای جمعیت بیكار نیز بعد از فعالیت نگهداری و مراقبت شخصی (14 ساعت)، استفاده از رسانه‌های جمعی با دو ساعت و 53 دقیقه و فعالیت‌های خانه داری با دو ساعت و 13 دقیقه بیشترین و فعالیت‌های داوطلبانه با یك دقیقه كمترین زمان صرف شده را به خود اختصاص داده است.

بررسی گذران وقت بین هر یك از طبقات جمعیت غیر فعال اقتصادی هم گویای آن است كه متوسط بیشترین زمان صرف شده مربوط به فعالیت‌های نگهداری و مراقبت‌ شخصی است. همچنین در بین این گروه از جمعیت بعد از فعالیت مذكور، خانه‌داران به طور متوسط بیشترین زمان خود را صرف گروه فعالیت‌های خانه‌داری (شش ساعت و 37 دقیقه) كرده، محصلان صرف گروه فعالیت‌های آموزشی و فراگیری با هفت ساعت و 12 دقیقه و افراد دارای درآمد بدون كار (بازنشستگان و…) به طور متوسط بیشترین اوقات خود را به فعالیت‌های خانه داری با سه ساعت و 15 دقیقه اختصاص داده‌اند. بررسی الگوی گذران وقت افراد با سواد 15 ساله و بیشتر نیز گویای آن است كه متوسط بیشترین زمان صرف شده در شبانه روز بعد از گروه فعالیت‌ نگهداری و مراقبت شخصی (12 ساعت و 51 دقیقه)، به خانه‌داری با سه ساعت و 10 دقیقه اختصاص داشته است. این شاخص‌ها برای افراد بی‌سواد به ترتیب با 14 ساعت و 47 دقیقه مربوط به فعالیت نگهداری و مراقبت شخصی و چهار ساعت و هشت دقیقه مربوط به خانه‌داری و كمترین آن برای هر دو گروه مربوط به فعالیت‌های داوطلبانه و خیریه دو دقیقه است.

همچنین نتیجه بررسی فعالیت‌های آموزشی و فراگیری افراد باسواد براساس سطوح تحصیلی، آن است كه افراد دارای تحصیلات لیسانس با صرف زمان سه ساعت و هفت دقیقه و پس از آن افراد دارای تحصیلات پیش دانشگاهی با صرف متوسط زمان دو ساعت و 54 دقیقه بیشتر از سایرین به فعالیت‌های آموزشی و فراگیری پرداخته‌اند. بررسی گروه كاری و فعالیت‌های شغلی در بین افراد نشان می‌دهد كه افراد دارای تحصیلات فوق لیسانس و دكترای حرفه‌ای به طور متوسط با صرف زمان چهار ساعت و 41 دقیقه بیش از سایرین و افراد بی‌سواد به طور متوسط با صرف زمان یك ساعت و 16 دقیقه كمتر از سایرین به كار و فعالیت‌های شغلی پرداخته‌اند. الگوی فعالیت‌های گذران وقت در روزهای تعطیل و غیر تعطیل هم بخش دیگری از این طرح آماری است.

بر این اساس بررسی شیوه فعالیت‌های گذران وقت افراد در روزهای تعطیل و غیر تعطیل نشان می‌دهد، در روزهای غیر تعطیل كار و فعالیت‌های شغلی به طور متوسط با دو ساعت و 43 دقیقه و فعالیت‌های آموزشی با یك ساعت و 25 دقیقه بیش از روزهای تعطیل بوده است. از سوی دیگر، در روزهای تعطیل مشاركت اجتماعی (ارتباطات اجتماعی) به طور متوسط با یك ساعت و 27 دقیقه و استفاده از رسانه‌های جمعی با دو ساعت و 22 دقیقه بیش از روزهای غیر تعطیل بوده است. همچنین نتایج گویای آن است كه تفاوت محسوسی بین متوسط زمان صرف شده برای سایر فعالیت‌ها در روزهای تعطیل و روزهای غیرتعطیل وجود ندارد. نتایج این بررسی نشان می‌دهد، به طور متوسط بیشترین زمان صرف شده در روزهای تعطیل و غیر تعطیل، مربوط به فعالیت‌های خانه‌داری بعد از گروه فعالیت‌ نگهداری و مراقبت شخصی بوده است.