دانستنی‏هایی درباره بیماری پشت میزنشینی

دكتر رضا شهریار كامرانی، متخصص ارتوپد و فوق‌تخصص جراحی دست و عضو هیات علمی دانشگاه تهران در گفتگو با جام‌جم، آرتروز را ناشی از افزایش سن مفصل می‌داند كه می‌تواند باعث كم شدن ضخامت غضروف مفصلی، تخریب غضروف، به وجود آمدن كیست در زیر سطح مفصلی و به وجود آمدن استخوان اضافه در لبه‌های سطح مفصلی شود.

به گفته این فوق‌تخصص همان طور كه چروك شدن پوست و سفید شدن موی سر از علائم پیری است، هر مفصلی نیز به هنگام پیری دچار این عوارض می‌شود ولی آنچه در این حین مهم است، عدم تطبیق سن حقیقی مفصل با سن واقعی‌اش است به عنوان مثال فردی 40 ساله، مفصل فرد 60 ساله‌ای را داشته باشد. وی درد مفصل، محدودیت حركتی و تغییرشكل مفصل را از علائم مشخص آرتروز ذكر كرده و اظهار می‌كند: در آرتروز گردن شاهد تغییرات تخریبی در سطح مفصلی مهره‌های ستون فقرات گردنی هستیم و آنچه مهم است، مجاورت مهره‌های گردنی با دو عنصر نخاع و ریشه‌های عصبی است كه از نخاع خارج شده و به اندام فوقانی منتقل می‌شود.

دكتر كامرانی می‌افزاید: در آرتروز گردن، انتشار درد تا قسمت‌های بالای شانه، وسط پشت بدن، كمر، بالای كمر و قسمت پس‌سری كشیده می‌شود ولی اگر آرتروز باعث فشار به روی ریشه‌های عصبی شود، می‌تواند ایجاد دردهای انتشاری در مسیر عصب حتی تا نوك انگشتان كند و در صورت فشار به نخاع می‌تواند ایجاد علائم دیگری همچون ضعف عضلات، عدم توانایی در حركت ظریف انگشتان كند.

این عضو هیات علمی دانشگاه ضربه‌ها (شكستگی‌ها)‌، بیماری‌های التهابی مفاصل و عفونت‌های مفصلی را از عاملان زمینه‌ای آرتروز ذكر كرده و در ادامه می‌گوید: اگر شخص دچار عوامل زمینه‌ای آرتروز نشود، در سنین كم، انتظار بروز آرتروز نمی‌رود بلكه با افزایش سن است كه شانس ابتلا به این بیماری نیز بالا می‌رود.

گفتنی است آرتروز عارضه‌ای با روند طبیعی است و درمان آن نیز باید به صورت فیزیولوژیك (طبیعی)‌ باشد و با تقویت عضلات اطراف ستون گردنی، می‌توان از این عارضه جلوگیری كرد.

با ورزش و تقویت عضلات اطراف ستون فقرات می‌توان جلوی حركات نابه‌جای ستون مفصلی را گرفت و تا حدی مانع از درد شد.

دكتر كامرانی با اشاره به این مطلب، افرادی را كه ورزش‌های سنگین و حرفه‌ای انجام می‌دهند را به دلیل استفاده بیش از حد از مفاصل‌شان، مستعد آرتروز می‌داند.

به گفته وی ورزشكاران حرفه‌ای و آماتور به دلیل سنگینی و غیرحرفه‌ای بودن حركات‌شان، مستعد این عارضه هستند.

عوارض بدخیم

دكتر كامرانی می‌افزاید: اگر فشار روی نخاع صورت گیرد و شخص دیر به پزشك مراجعه كند، عواقب غیرقابل برگشتی همچون فلج اندام تحتانی، فلج مثانه و عدم توانایی در دفع ادرار و دستگاه گوارش رخ می‌دهد به گفته وی همیشه دردهای «پس سری»، ناشی از آرتروز نیست و گاهی از اسپاسم است كه حتی در سنین پایین نیز دیده می‌شود.

درمان بیماری

ورزش، فیزیوتراپی و استفاده از گردن بند طبی از مراحل درمان این بیماری است كه اگر بیماری با این روش‌ها كنترل نشد، در مراحل پیشرفته احتیاج به عمل جراحی است و پزشك متخصص با خشك كردن مفاصل، دردی را كه ناشی از حركت دو سطح ناهموار آرتروز به وجود می‌آید را متوقف می‌كند. این فوق‌تخصص با بیان این مطلب یادآور می‌شود: در عمل جراحی، مهم‌ترین كاركرد «مفصل»، كه «حركت» آن است، گرفته می‌شود و همین محدودیت باعث افزایش حركت در مفاصل دیگر شده كه ممكن است شروعی برای پیشرفت آرتروز در مفاصل مجاورش شود.

دكتر كامرانی رژیم غذایی حاوی سبزی‌ها و میوه‌های تازه را در جلوگیری از آرتروز بسیار موثر دانسته و می‌گوید: سیگار عامل مهمی در بروز آرتروزهای ستون فقرات است.

چند راهكار