وقتی محمد بن همام برای چندمین بار در راه صعود تیم ملی قطر به بازیهای جام جهانی ناكام ماند، بهتر دید تا این بار جام جهانی را به قطر بیاورد و در عین ناباوری همه كارشناسان در جهان موفق هم شد.
مراسم انتخاب نامزدهای جامهای جهانی 2018 و 2022 در مقر فیفا در زوریخ سوئیس باناكامی انگلستان آغاز شد و با اینكه این كشور تمامی شرایط ورزشی لازم برای میزبانی بازیها را داشت ، اما به خاطر جسارت 2 روزنامه در انتشار اخبار فساد مالی 2 نفر از اعضای هیات اجرایی فیفا كه حتی در بین كاندیداهای نهایی هم حضور نداشتند در همان دور اول رایگیری حذف شدند.
میزبانی جام 2018 به روسیه رسید ولی وقتی پاكت مربوط به بازیهای جام جهانی 2022 باز شد نتیجه به مراتب عجیبتر بود و قطر به عنوان میزبان معرفی شد. بیش از هر چیزی دمای بالای هوا در تابستان مشكل اصلی این بازیها به شمار میرود، هر چند قطریها پیشنهاد دادهاند با استفاده از سیستم خنككننده در ورزشگاهها میتوانند این مشكل را برطرف كنند.
سابقه بد درخواست میزبانی
قطر یك بار برای میزبانی بازیهای المپیك 2016 در 2 سال قبل پیشنهاد داده بود اما در آن زمان یك گزارش فنی خوب و ولخرجی قطریها برای جلب اعتماد كمیته بینالمللی المپیك نتیجه بخش نبود و گرمای تابستان، المپیك را از آنها گرفت. حالا چطور میشود كه در فاصله 2 سال، قطری كه در همان مرحله اول انتخاب شهرهای میزبان المپیك از لیست كنار گذاشته میشود، میتواند به عنوان میزبان بازیهای جام جهانی 2022 انتخاب شود؟ پاسخ اینجاست كه این پیروزی با مقدمات فراوان برای قطریها به دست آمد.
از زمانی كه امیر حمد بن خلیفه آل ثانی در سال 1995 به حكومت رسید، قطر در مسیر رشد سریعی قرار گرفت و شبكه تلویزیونی الجزیره با سرمایه امیر قطر به عنوان رسانه شماره یك جهان عرب وارد كار شد و در این اواخر به عنوان رسانه اصلی در انقلابهای تونس، مصر و لیبی شناخته شد. در اوایل قرن حاضر قطر تلاش كرد به عنوان یكی از قطبهای ورزشی منطقه خاورمیانه شناخته شود و قدرت دیپلماسی ورزش و به ویژه فوتبال را تشخیص داد.
هدف نخست: صعود به جام جهانی
قطریها هدفشان را صعود به بازیهای جام جهانی اعلام كردند و دوست داشتند به این ترتیب خود را به عنوان كشوری جدی در منطقه مطرح كنند. آنها تلاشهای زیادی در این زمینه داشتند و محمد بن همام سعی كرد از راههای مختلف این امكان را برای كشورش فراهم كند اما زمانی كه موفق نشدند استراتژیشان تغییر كرد و كسب میزبانی جام جهانی در دستور كار قرار گرفت.اولین تلاش قطر برای كسب شهرت در دنیای فوتبال با استخدام مانفرد هورنر آلمانی صورت گرفت.
این مربی آلمانی سابقه چندین دهه مربیگری از جمله در پرو و نیجریه را داشت و در قطر توانست با استفاده از لابیهایی كه در دنیای فوتبال داشت بازیكنانی چون برادران دی بوئر یا اشتفان افنبرگ و گابریل باتیستوتا را راضی كند تا پس از بازی در اروپا در آخرین سالهای بازیشان به قطر بیایند و رونقی به لیگ این كشور بدهند.
هدف اصلی بالا بردن استاندارد فوتبال در قطر بود تا باز هم نامهای بزرگ دیگری به این كشور بیایند، اما این روند تداومی نیافت تا تنها بازیكن مشهور خارجی حال حاضر قطر «ماریو ملچیوت» باشد كه سابقه بازی در ویگان و چلسی را دارد. تیم قطر هم كه در ردهبندی فیفا در سال 2004 در رتبه 60 قرار داشت حالا به رده 90 سقوط كرده است و هونر به این ترتیب كنار گذاشته شد و طرح جدیدی آغاز شد.
تغییر تابعیت
قطر در عین حال سابقه زیادی در تغییر تابعیت ورزشكاران كشورهای دیگر دارد و به این ترتیب تلاش كرد با به خدمت گرفتن بازیكنانی از آمریكای جنوبی به جام جهانی 2006 صعود كند. آنها آیلتون را به عنوان یكی از هدفهای اصلیشان انتخاب كردند. او كه در بازیهای بوندسلیگا به عنوان آقای گلی دست پیدا كرده بود هرگز در تیم ملی برزیل بازی نكرده بود و قطریها قصد داشتند با پرداخت یك میلیون دلار تابعیت قطری به او بدهند.
فیلیپ تروسیه مربی وقت تیم ملی قطر در این رابطه گفت: این موضوع اصلا عجیب نیست و 80 درصد تیم من در قطر متولد نشدهاند. اما فیفا مانع این موضوع شد و میزان سالهای بازی در یك كشور برای تغییر تابعیت را به 5 سال تغییر داد هر چند قطریها با تغییر تابعیت «سباستین سوریا» توانستند از این قانون هم به سود خودشان استفاده كنند.
آنها یك بازیكن برزیلی به نام امرسون را هم به جمع تیم خودشان اضافه كردند اما زمانی كه با عراق بازی كردند مشخص شد امرسون برای تیم زیر 20 سال برزیل بازی كرده و امكان حضور در بازیهای مقدماتی جام جهانی 2010 را ندارد. فیفا از تغییر نتیجه بازی و دادن 3 امتیاز به عراقیها خودداری كرد و دلیل این كار را عدم پرداخت هزینه درخواست عراقیها اعلام كرد.
توسعه فوتبال در جهان سوم
اما در كنار این، قطریها مجری برنامه «اسپایر» هستند كه یك آكادمی برای انتخاب استعدادهای جوان در آسیا، آفریقا و آمریكای جنوبی است و توسط پله و مارادونا در سال 2006 افتتاح شد. در كنار آن یك برنامه به نام رویای فوتبال هم برای شناخت بهترین استعدادهای فوتبال در جهان سوم راهاندازی شده كه هدف آن آماده كردن بازیكنان برای جام جهانی 2022 است.
آندریاس بلیچر مدیر برنامه اسپایر در كنفرانسی در آفریقا گفت: ما بازیكنانی را برای 5 سال به قطر میآوریم و پس از آن خودشان تصمیم میگیرند تا در تیم ملی این كشور بازی كنند یا اینكه به كشور خودشان بازگردند.