سمنان، سرزمینی با آثار باستانی چند هزار ساله (+عکس)

اگر قصد یک تجربه متفاوت از سفر، لمس کویر، تماشای ابر، رصد ستارگان و غیره را دارید، استان سمنان گزینه بسیار مناسبی است. سمنان‌ در فاصله‌ 221 کیلومتری‌ شهر تهران و بر سر راه‌ خراسان واقع‌ شده‌ است‌.

آهوان – دامغان

آهوان در حدود 30 کیلومتری سمنان و 78 کیلومتری غرب دامغان واقع شده است. در اطراف آهوان چند روستای پایکوهی معروف به «کلاته» وجود دارد که با باغ ها، کشتزارهای مختلف و استخرهای آبیاری مناظر زیبایی را خلق می کند. به گزارش ایران ناز دو کاروانسرا به نام های رباط سنگی انوشیروانی و کاروانسرای شاه عباسی نیز در این منطقه قرار دارند.

زمان ساخت کاروانسرای سنگی (رباط انوشیروانی) به سال های 420 تا 421 هجری قمری و ساخت کاروانسرای شاه عباسی به سال 1097 هجری قمری در دوره صفویه بر می گردد.
 

آتشکده‌ آبادی‌ صبح‌ – دامغان

این‌ آتشکده‌ در پنج‌ کیلومتری‌ شمال‌ غربی‌ آبادی‌ قوشه‌ دامغان‌ واقع‌ شده‌ و در حال‌ حاضر فقط‌ ستون های‌ عظیم‌ و قطور آن‌ باقی‌ مانده ‌است‌.

عمارت‌ چشمه‌ علی‌ – دامغان‌

ایالت‌ قومس‌ و شهر دامغان‌ مورد توجه‌ اولین‌ پادشاه‌ قاجار بود و به‌ همین‌ جهت‌، آغامحمد خان‌ و فتحعلی‌ شاه‌ در چشمه‌ علی‌ دامغان‌ ساختمان‌های‌ زیبایی‌ بنا کردند که‌ در سال‌های‌ اخیر مرمت‌ شده‌اند. عمارت‌ چشمه‌ علی‌ شامل‌ دو قسمت‌ است‌؛ یکی‌ عمارت‌ قراول‌ خانه‌ که‌ بنایی‌ خشتی‌ است‌ و معماری‌صفوی‌ دارد و در زمان‌ آغا محمد خان‌ قاجار نیز مورد استفاده‌ بود و دیگری‌ بنایی‌ دو طبقه‌ و آجری‌ است‌ که ‌شالوده‌ سنگی‌ دارد و در داخل‌ یک‌ دریاچه‌ طبیعی‌ قرار گرفته‌ است‌. این‌ بنا به‌ دوره‌ فتحعلی‌ شاه‌ مربوط‌ است‌.
 

چشمه علی – دامغان

مجموعه چشمه علی در شمال شهر تاریخی دامغان و حدود 30 کیلومتری این شهر بین روستاهای آستانه و کلاته رودبار واقع شده است. در زمان فتحعلی شاه قاجار در این محل یک مسجد و یک عمارت ساخته شد. بنای فتحعلی شاهی در میان رودخانه و وسط مجموعه تفریحی چشمه علی قرار گرفته و مسجدی تاریخی نیز در ضلع جنوبی قرار داشته که اکنون مسجدی جدید بر روی آن واقع شده است.

وجود درختان بید و صنوبر، باغ های گردو، زردآلو، درختان میوه، گیاهان دارویی و ارتفاعات کوهستانی به جاذبه های این منطقه افزوده است.
 

سد شهید شاهچراغی – دامغان

سد شهید شاهچراغی از جمله مناطق نمونه گردشگری استان سمنان است که در 12 کیلومتری دامغان ساخته شده و از جمله ویژگی های آن چشم انداز سد، قرارگرفتن در مسیر گردشگران چشمه علی، آب و هوای مطبوع و فضای سبز است.
 

گردکوه – دامغان

منطقه کوهستانی گردکوه در 18 کیلومتری غرب دامغان واقع شده و محور جاذبه های گردشگری این منطقه «قلعه گردکوه» است که به «گنبدان دژ» نیز شهرت دارد. کوهی که قلعه گردکوه بر آن بنا شده به شکل گنبد است. وجود گیاهان دارویی – صنعتی و گونه های مختلف جانوری بر جذابیت این منطقه افزوده است.
 

چشمه قلقل – دامغان

منطقه نمونه گردشگری چشمه قلقل در دو کیلومتری شمال روستای دشتبو دامغان واقع شده است. پوشش گیاهی منطقه ییلاقی و گونه های جانوری آن نیز بیشتر شامل گونه های مناطق کوهستانی است.

امامزاده میرجبرئیل و بقایای قلعه ای در شرق روستای تویه دروار از دیگر جاذبه های گردشگری این منطقه است.

 در نزدیکی این منطقه ناحیه ای به نام «انگورستانی» با آبشار آکواریومی زیبا وجود دارد که طبیعتی چشم نواز را خلق کرده است.
 

تنگه زندان – دامغان

تنگه زندان در 53 کیلومتری شمال شهر دامغان قرار دارد. اقلیم منطقه ترکیبی از زمستان های سرد و تابستان های معتدل و مطبوع است. در کف این منطقه آب سرد و گوارای چشمه سارهای بالا دست جریان دارد. به گزارش ایران ناز از دیگر جاذبه های طبیعی این منطقه آبشار«نسروا» در 20 کیلومتری شمال شرق دیباج است.
 

گنبد چهل دختر، دامغان

این‌ برج‌ در خیابان‌ فلاحی‌ دامغان‌ قرار دارد و از بناهای‌ دوره‌ سلجوقی‌ است‌ که‌ در سال‌۴۴۶ هجری‌ قمری‌ به‌ دستور ابوشجاع‌ (موسوم‌ با اسفارنکی‌ بن‌ اصفهانی‌) از آجر ساخته‌ شده‌ است‌. نزدیک‌ گنبد این‌ برج‌، کتیبه‌ای‌ به‌ خط‌ کوفی‌ با تزئینات‌ زیبای‌ آجری‌ و قطار بندی‌های‌ جالب‌ کار شده‌ است‌. بر بالای‌ در چوبی‌این‌ برج‌ کتیبه‌ دیگری‌ به‌ خط‌ کوفی‌ وجود دارد.
 

برج‌ پیرعلمدار ، دامغان‌

این‌ برج‌ نزدیک‌ مسجد جامع‌ و مدرسه‌ فتحعلی‌ بیگ‌ دامغان‌ قرار دارد. این‌ مقبره‌ در سال‌ ۴۱۷ هجری قمری بصورت‌ برح‌ مدور آجری‌ با گنبد مخروطی‌ پیازی‌ ساخته‌ شده‌ است‌. این‌ بنا که‌ ۱۳ متر ارتفاع‌ دارد، به‌دلیل‌ کتیبه‌ خط‌ کوفی‌ مشبک‌ بسیار معروف‌ است‌. ساختمان‌ مذکور مقبره‌ محمد بن‌ ابراهیم‌، پدر ابوحرب‌بختیار، ممدوح‌ منوچهری‌ دامغانی‌ (شاعر) است‌.
 

رباط‌ شاه‌ عباسی‌، دامغان‌

این‌ بنا در خیابان‌ شهید فلاحی‌ دامغان‌ قرار دارد و از آثار دوره‌ صفوی‌ است‌. این‌ بنا سردری‌ مرتفع‌، تالاری‌ وسیع‌ با اتاق‌های‌ متعدد و ایوانی‌ بر بالای‌ در ورودی‌ دارد. دیوارهای‌ آن‌ ۵ متر ارتفاع‌ داردو از آجر ساخته‌ شده‌ است‌ و در حال‌ حاضر، جایگاه‌ نیروی‌ انتظامی‌ است‌.
 

پارک ملی کویر – شهرستان گرمسار

منطقه «سیاه کوه» و «پارک ملی کویر» یکی از قدیمی ترین مناطق تحت حفاظت در ایران است. این منطقه در جنوب گرمسار و حدفاصل کویر مرکزی ایران و دریاچه نمک واقع شده است. جاذبه های گردشگری پارک ملی کویر به دو بخش جاذبه های طبیعی و تاریخی تقسیم می شود.

جاده سنگفرش به عنوان یکی از شگفت انگیزترین آثار تاریخی از جاذبه های این منطقه است، به طوری که این جاده امکان عبور کاروان ها را از میان اراضی باتلاقی و شوره زارهای حاشیه دشت کویر فراهم می کرده است.
 

بنه کوه – شهرستان گرمسار

منطقه نمونه گردشگری «بنه کوه» در شمال شهر گرمسار واقع شده است. این منطقه به دلیل قرار داشتن بر سر راه باستانی گرمسار (خوار) به مازندران، از نظر تاریخی و نظامی دارای اهمیت ویژه ای بوده است.

وجود قلعه باستانی استوناوند، ریگ تپه و قلعه گبری از جاذبه های این منطقه است. به دلیل قرار داشتن بنه کوه در بخش انتهایی رودخانه حبله رود، در این منطقه انواع پرندگان و ماهی ها زیست می کند.
 

رامه – شهرستان گرمسار

روستای رامه و مناطق اطراف آن که منطقه نمونه گردشگری رامه را تشکیل می دهد در 55 کیلومتری شمال شرق شهر گرمسار واقع است که شامل چند روستا و مزرعه می شود. مناطق طبیعی چشم نواز اطراف روستای رامه به ویژه ارتفاعات آن و حیات وحش متنوع و غنی، از جلوه های طبیعی این منطقه است. طبیعت این منطقه واقع در بخشی از منطقه شکار ممنوع است.
 

بهورد – شهرستان گرمسار

منطقه گردشگری بهورد در 32 کیلومتری شمال غربی بخش ایوانکی در گرمسار قرار دارد. این منطقه در حد فاصل دشت و کوهستان واقع شده است. مناطق اطراف بهورد به ویژه ارتفاعات«قره قاچ» و گردنه «قوچ» از نظر حیات وحش غنی است و یکی از شکارگاههای مهم گرمسار محسوب می شود.
 

قصر عین الرشید، گرمسار

این‌ قصر در دو کیلومتری‌ شمال‌ قصر شاه‌ عباسی قرار گرفته‌ است‌. این‌ بنا از خارج‌ ۸۶ متر طول‌ و حداکثر ۴۷ متر عرض‌ دارد و مشتمل‌ بر دو حیاط‌ بزرگ‌ است‌. معبر ورودی‌ به‌ شکل‌ ایوانی‌ در جبهه‌جنوبی‌ حیاط‌ اصلی‌ بنا شده‌ است‌. در دو طرف‌ ایوان‌ ورودی‌ دو تالار وجود دارد که‌ از هر یک‌ پنج‌ در به‌ حیاط‌قصر گشوده‌ می‌شود در وسط‌ حیاط‌ تالار غربی‌ ایوان‌ با 5.18 متر ظول‌ و 1.5 متر عرض‌ و 25.5 متر ارتفاع‌ بزرگ ترین‌ تالار کاخ‌ است‌. تورفتگی‌های‌ دیوارهای‌ تالار شرقی‌ تنگتر و هلال‌ تاق‌های‌ آن‌ نیز کوچکتر است‌. سه ‌اتاق‌ و یک‌ شبه‌ ایوان‌ در ضلع‌ شمالی‌ حیاط‌ وجود دارد که‌ مطبخ‌ و انبار مواد غذایی‌ بودند. این‌ کاخ‌ از آثار دوره ‌صفوی‌ است‌.

قصر حرمسرا، گرمسار

این‌ قصر در یک‌ کیلومتری‌ جنوب‌ شرقی‌ کاخ‌ شاه‌ عباسی قرار دارد و ظاهرا در هنگام‌مسافرت‌ خاندان‌ سلطنتی‌، حرمسرا و در سایر مواقع‌ محل‌ سکونت‌ شکارچیان‌ سلطنتی‌ بوده‌ است‌. این‌ قصرمشتمل‌ بر ایوان‌ها، تالارها، حرمسرا و اتاق‌های‌ متعدد است‌.
 

قصر شاه‌ عباس‌ (قصر بهرام‌) ، گرمسار

در دامنه‌ شمالی‌ ارتفاعات‌ سیاه‌ کوه‌ در جنوب‌ گرمسار، بناهای‌ متروکی ‌معروف‌ به‌ قصر به‌ جا مانده‌ است‌. قصر شاه‌ عباسی‌ معروف‌ترین‌ بنای‌ این‌ مجموعه‌ است‌. این‌ قصر چهار گوش‌،چند برج‌ و دو دروازه‌ شمالی‌ و جنوبی‌ دارد. روکار آن‌ از سنگ‌های‌ بزرگ‌ آهکی‌ صیقل‌ شده‌ سفید رنگ‌ است‌. این‌قصر شش‌ برج‌ دارد و سر درِ آن‌ از سنگ‌ بزرگ‌ یکپارچه‌ است‌. در دو طرف‌ سردر ساختمان‌ دو اتاق‌ کوچک‌ وجود دارد که‌ قراولخانه‌ نامیده‌ می‌شود. در درون‌ محوطه‌ بزرگ‌ بنا بیست‌ اتاق‌ کوچک‌ و در سمت‌ شرق‌ آن‌ صحن‌ بزرگ‌ساده‌ای‌ با تاق‌ بلند ضربی‌ احداث‌ شده‌ است‌. در بدنه‌ غربی‌ نیز تالاری‌ گشاده‌ با شاه‌نشین‌ و تاقچه‌هایی‌ در دور وایوانی‌ در جلو وجود دارد که‌ سردابی‌ کهنه‌ نیز در زیر دارد.

آب‌ مورد نیاز قصر توسط‌ لوله‌ها سفالی‌ و سنگی‌ ازچشمه‌ شاه‌ در دامنه‌ سیاه‌ کوه‌ تأمین‌ می‌شد. ساختمان‌ این‌ نهر آب‌، جالب‌ و شگفت‌انگیز است‌. سفال‌های ‌مکشوفه‌ اطراف‌ این‌ بنا به‌ دوره‌ تیموری‌ تعلق‌ دارد که‌ در دوره‌ صفوی‌ تعمیر و مورد استفاده‌ قرار گرفته‌ است‌.
 

شهمیرزاد

شهر نمونه گردشگری بین المللی شهمیرزاد در شمال سمنان واقع شده و به دلیل جاذبه های فراوان طبیعی در تابستان و زمستان پذیرای گردشگران است.

علاوه بر جاذبه های طبیعی مانند طبیعت سبز در کنار کوهستان و آب و هوای معتدل، برخی بناهای تاریخی مانند شیرقلعه، قلعه شیخی و دژوهل (به عنوان یکی از کانون های مهم اسماعیلیان) نیز بر جنبه های جذاب گردشگری در شهمیرزاد افزوده است.

در شهمیرزاد برخی از محصولات مانند گردو و آلو دارای اهمیت صادراتی و شهرت بین المللی هستند و بزرگ ترین باغ گردوی جهان با وسعت 700 هکتار نیز در این شهر واقع شده است.
 

جنگل رودبارک – شهمیرزاد

رودبارک در 80 کیلومتری شمال شرق سمنان در مسیر راه شهمیرزاد به «فولاد محله» در شهرستان مهدیشهر و در دامنه جنوبی سلسله جبال البرز واقع شده است.

این منطقه بخشی از منطقه حفاظت شده پرور است و به دلیل وجود جنگل های پهن برگ و آب و هوای خنک به ویژه در فصل تابستان مورد توجه گردشگران قرار دارد.

وجود چشم انداز رودخانه در مسیر جنگلی از دلایل نامگذاری این منطقه به رودبارکاست. تنوع گونه های گیاهی و جانوری، دمای مناسب به ویژه در فصل تابستان و چشم اندازهای طبیعی از علت های جاذب گردشگری این منطقه است.
 

غار دربند – شهمیرزاد

دربند منطقه سرسبز کوچکی است که در حدفاصل مسیر مهدیشهر به شهمیرزاد واقع شده و مهم ترین قابلیت گردشگری آن، آب و هوای مطبوع، طبیعت بکر و غار دربند است. غار دربند در شیبی تند در کمرکش کوهی آهکی واقع شده است. این غار با 140 میلیون سال قدمت، از غارهای آهکی بزرگ ایران است که طول آن به حدود 150 متر می رسد.

حداکثر ارتفاع از کف غار 30 متر است. ستون های بزرگ استلاگتیت و استلاگمیت و دیواره های آهکی از جاذبه های این غار است.
 

پرور – شهمیرزاد

منطقه نمونه گردشگری «پرور» در شمال شرق شهمیرزاد قرار دارد که به عنوان منطقه حفاظت شده پرور شناخته شده و دارای پوشش گیاهی متنوع است. این منطقه شامل روستاهای پرور، کاورد، تمام، تلاجیم، فینسک و ملاده است.

وجود قلاع، تپه های باستانی، بناهای تاریخی متعدد و کاخ ابراهیم خان در ملاده از جاذبه های تاریخی مذهبی این منطقه است. چشم اندازهای طبیعی، انواع گونه های جانوری شامل خرس، گربه وحشی، خوک و کبک، انواع گونه های مرتعی، ییلاق های متعدد و انواع گیاهان دارویی از جاذبه های گردشگری پرور است.
 

چاشم – شهمیرزاد

روستای چاشم از توابع بخش شهمیرزاد شهرستان مهدیشهر در 19 کیلومتری شمال غربی شهمیرزاد واقع شده است و در پای قله کوه «نیزوا» قرار دارد.

«چاشم» روستایی پایکوهی است و آب آن از چشمه و قنات تامین می شود. مهم ترین جاذبه گردشگری این منطقه، ارتفاعات زیبا و چشم نواز نیزوا، وجود امکان تفریح زمستانی در منطقه، چشمه روزیه، وجود تپه های باستانی، امامزاده ها و… است.