در بدن انسان، سیستمی به نام سیستم تنظیم دریافت مواد غذایی وجود دارد که این سیستم منجر به احساس سیری و گرسنگی میشود. این سیستم شامل دو بخش است.
بخش اول شبکه تنظیم اشتها است که در هیپوتالاموس مغز قرار دارد. بخش دوم، سیگنالهای عصبی و هورمونی است که از نواحی مختلف بدن به شبکه تنظیم اشتها ارسال میشود. شبکه تنظیم اشتها متشکل از سلولهای عصبی است که در اشتها یا بی اشتهایی نقش دارند. این سلولهای عصبی در هسته های مختلف هیپوتالاموس و برخی دیگر از نواحی مغز گستردهاند.
غزاله اسلامیان، کارشناس ارشد علوم تغذیه درباره نقش هیپوتالاموس در تنظیم اشتها میگوید: هیپوتالاموس یکی از مهمترین بخشهای مغز محسوب میشود که کنترل ثبات محیط داخلی بدن را به عهده دارد. در واقع هیپوتالاموس بخش کوچکی از مغز است که در انسان فقط 5 گرم وزن دارد و مرکز تنظیم گرسنگی، تشنگی، خواب و بیداری، دمای بدن، هیجانات و احساسات و غیره است.
اسلامیان اظهار داشت: ورود مواد غذایی به معده و روده سبب اتساع آنها میشود و در نتیجه باعث تحریک گیرندههای مکانیکی در جدار معده و روده خواهد شد این گیرندهها مکانیکی تحریک شده و پیامهایی را به شبکه تنظیم اشتها میفرستند که این امر سبب به وجود آمدن احساس سیری در فرد میشود.
کارشناس ارشد تغذیه اضافه کرد: هورمونهای ترشح شده از سلولهای مخاطی دستگاه گوارش نیز به شبکه تنظیم اشتها پیام میفرستند و منجر به ایجاد حالت سیری و گرسنگی میشوند. احساس سیری معمولاً 20 تا 40 دقیقه طول میکشد. هرچقدر مواد غذایی بیشتر جویده شوند، تماس مواد غذایی با این گیرنده ها بیشتر صورت میگیرد و در نتیجه احساس سیری زودتر به وجود میآید.
وی به افراد چاق توصیه کرد: غذاها را خوب بجوند و در رژیم غذایی خود از مواد غذایی حاوی فیبر از جمله میوهها و سبزیها استفاده کنند. مواد غذایی حاوی فیبر دارای بافت محکمی است که قبل از بلعیدن به میزان بیشتری باید جویده شوند که همین امر احساس سیری را ایجاد میکند.