دریافت ایزو برای سازمان ها سال هاست مرسوم شده و استانداردهای تخصصی زیادی در این خصوص تدوین شده اند.
امروزه مبحث استانداردسازی آموزش از طریق استاندارد آموزش 10015، با توجه به سرمایهگذاری کلان موسسات، سازمانها و شرکتهای خصوصی و دولتی بر امر آموزش، یکی از ضروریات است.
در این استاندارد که بهحق یکی از منحصربهفردترین استانداردها در زمینه آموزش است، دنیایی از مفاهیم و مطالب آموزشی نهفته است.
استاندارد ISO 10015 و دریافت ISO 10015، برای ایجاد، اجرا و نگهداری فرآیند آموزشی سازمانها، شرکتها و موسسات بسیار اثربخش خواهد بود.
برای این استاندارد گواهینامه ایزو نیز صادر می گردد که سازمان های پیشرو برای پیاده سازی و اخذ آن اقدام می کنند.
اخذ ایزو ۱۰۰۱۵ یکی از مواردی است که بسیاری از سازمان های پیشرو به دنبال آن هستند زیر این استاندارد باعث توسعه منابع انسانی و آموزش در سازمان ها می شود.
استاندارد ایزو 10015 (مدیریت کیفیت – دستورالعملهایی برای مدیریت شایستگی و توسعه افراد) از سری استانداردهای سری ۱۰۰۰۰ است که برای اندازهگیری میزان کاربرد و تأثیر فرایند آموزش در سازمانها و شرکتها به کار گرفته میشود.
امروزه نقش آموزش در سازمانها بهروشنی مشخص شده و سازمانها برای دستیابی به کیفیت حداکثری در تولیدات و خدمات خود اقدام به شناسایی نیازهای آموزشی بخشهای مختلف سازمان و همچنین پرسنل مینمایند.
کارکنان آموزشدیده بهمراتب بهرهوری بالاتری در اجرای وظایف خود و در نتیجه رضایتمندی مشتریان خواهند داشت و اینجاست که نقش استاندارد ISO 10015 بهشدت پررنگ میشود.
مشاوره ایزو برای استاندارد ایزو ۱۰۰۱۵ شامل آموزش و پیاده سازی الزامات آن است.
نمایندگان ۲۲ کشور جهان را در دسامبر ۱۹۹۹ پیش نویس اصلی استاندارد آموزش ISO 10015 را طراحی و به عنوان راهنمایی برای فعالیت های آموزشی سازمان ها ارائه دادند.
این استاندارد توسط و تحت نظارت کمیته فنی ISO/TC176 مدیریت و تضمین کیفیت و کمیته SC3 تهیه شده است.
دامنه کاربرد ایزو 10015
این سند دستورالعمل هایی را ارائه می دهد تا مدیریت شایستگی و توسعه افراد در یک سیستم ایجاد، پیاده سازی، حفظ و بهبود یابد.
و بر نتایج مربوط به انطباق محصولات و خدمات و نیازها و انتظارات طرف های ذینفع مربوطه تأثیر مثبت بگذارد. این سند برای همه سازمان ها صرف نظر از نوع یا اندازه آنها قابلاجرا است.
مزایای پیادهسازی ایزو 10015
● ایجاد و توسعه فرهنگ و نگرش ساختاریافته
● ایجاد ارزشافزوده از طریق کاهش دوبارهکاری،
● اصلاح و رفع مشکلات ناشی از خطای منابع انسانی،
● ارتقا و افزایش انگیزه، بهرهوری و اثربخشی عملکرد کارکنان،
● ایجاد اطمینان مشتریان از صلاحیت، شایستگی و مهارت کارکنان سازمان،
● افزایش بهرهوری و کارایی سازمان از طریق بهبود و ارتقای شایستگی کارکنان،
● مدیریت اثربخش آموزشهای حین کار (OJT)
● مدیریت اثربخش آموزشهای مجازی،
● اطمینان از یادگیری سازمانی، واحدی و فردی،
● ایجاد امنیت سرمایهگذاری آموزش در راستای اهداف و باتوجهبه منابع و منافع سازمان،
● بهروز کردن سیستم مدیریت آموزش و توسعه فرهنگ بهبود مستمر در سازمان
كليات ایزو 10015
يك فرایند آموزش نظاممند و طرحريزيشده ميتواند نقش مهمّي را در ياري رساندن به سازمان در جهت بهبود توانمنديها و تأمين اهداف كيفيت سازمان داشته باشد.
براي انتخاب و اجراي آموزش بهمنظور جبران كاستيهاي مربوط به شايستگيِ موجود نسبت به شايستگيِ موردنياز، مديريت بايستي مراحل زير را مورد پايش قرار دهد:
● تعيين نيازهاي آموزشي
● طراحي و برنامهريزي آموزش
● فراهمآوردنِ آموزش
● ارزشيابي نتيجه آموزش
مطابق با استاندارد ایزو 10015 در آموزش فرایند آموزش، بايستي پس از آنكه تحليل نيازهاي سازمان صورت گرفت و موضوعات مرتبط به شايستگي ثبت گرديد آغاز گردد.
سازمان بايستي ميزان شايستگي موردنياز براي هر كاري را كه بر كيفيت محصولات تأثير ميگذارد تعيين كند، شايستگي كاركنان براي انجام آن كار را ارزيابي كند و طرحهايي را براي برطرفکردن كاستيهاي احتمالي مربوط به شايستگي، تهيه نمايد.
تعيين نيازهاي آموزشي بايستي بر مبناي تحليل نيازهاي فعلي و نيازهاي مورد انتظار سازمان در مقايسه با شايستگي موجود كاركنان، صورت گيرد.
2- طراحي و برنامهريزي آموزش :
اين مرحله در استاندارد ایزو 10015 در آموزش موارد زير را شامل ميشود:
الف – طراحي و برنامهريزيِ اقداماتي كه بايستي بهمنظور پرداختن به كاستيهاي مربوط به شايستگي، انجام گيرد.
ب – تعيين معيارهاي ارزشيابي نتايج آموزش و پايش فرایند آموزش و تعيين محدوديتها
3- فراهمآوردنِ آموزش :
فراهمکردن آموزش و اجرای آموزش در استاندارد ایزو 10015 در آموزش شامل سه مرحله زیر است:
پشتيباني قبل از آموزش
پشتيبانيهاي قبل از آموزش ميتواند فعاليتهاي زير را شامل گردد:
● توجيه ارائهدهنده آموزش از طريق ارائه اطلاعات مناسب
● توجيه آموزشگيرنده در مورد ماهيت آموزش و مواردي از كاستيها كه قصد بر رفع آنها است، وميسر ساختن تماس بين آموزشدهنده و آموزشگيرنده.
پشتيباني در حين آموزش
پشتيباني در حين آموزش ميتواند فعاليتهاي زير را شامل گردد:
● فراهمکردن ابزار، تجهيزات، مستندات، نرمافزار يا جا و مكان مناسب براي آموزشدهنده و يا آموزشگيرنده
● فراهمکردن فرصتهاي مناسب و كافي براي آموزشگيرنده در بهكارگيري شايستگيِ ارتقا یافته، و ارائه بازخورد در مورد عملكرد كار آنطوری كه آموزشدهنده و يا آموزشگيرنده درخواست كردهاند.
پشتيباني پس از پايان آموزش
پشتيباني پس از پايان آموزش ميتواند فعاليتهاي زير را شامل شود:
● دريافت اطلاعات بازخورد از آموزشگيرنده
● دريافت اطلاعات بازخورد از آموزشدهنده
● ارائه اطلاعات بازخورد به مديران و كاركنان دخيل در فرایند آموزش.
نسخه فعلی ایزو 10015
ایزو ۱۰۰۱۵ ویرایش ۲۰۱۹ ، این ویرایش دوم و جایگزین نسخه اول (ISO 10015:1999) شناخته میشود که از نظر فنی بازنگری شده است. تغییرات اصلی در مقایسه با نسخه قبلی به شرح زیر است:
الف) سند برای هماهنگی بیشتر با خانواده ISO 9000 بازسازی شده است.
ب) برای حمایت از سازمانی که نیازهای شایستگی خود را در فواصل زمانی برنامهریزیشده تعیین میکند، بهروز شده است.
ج) مدیریت شایستگی بیشتر توضیح داده شده است.
پیادهسازی ایزو 10015
اجرای اثربخش سیستم مدیریت آموزش و تخصیص گواهینامه ایزو 10015، نیازمند تعهد مدیریت، تعهد افراد تحت آموزش و در نهایت تعهد آموزشدهندگان است.
با استفاده از راهنمای موجود در استاندارد ISO 10015، سازمانها علاوه بر رفع نیازمندی، در مسیر تحقق یک سازمان یادگیرنده حرکت میکنند.
نتیجهگیری
استاندارد ایزو 10015 و دریافت ISO 10015، ارتباط آموزش و ارزیابی را با اهداف عملکرد سازمان به عهده دارد.
در استاندارد ISO 10015، نیازهای آموزشی کارکنان و پاسخگوئی به آنها از مهمترین ارکان این سیستم بشمار میرود.
تأمین نیاز آموزشی کارکنان در سازمان، بهعنوان یک الزام و ضرورت که میتواند جنبههای رقابتی سازمان را نیز پوشش دهد موردتوجه قرار میگیرد.
سازمانها با اخذ گواهینامه ایزو 10015 و به کمک آموزش مؤثر و کارا میتوانند خود را آماده مواجهه با شرایط نوین کنند.
استاندارد آموزشی 10015 در همین راستا، دستورالعملهای اجرائی فرایند آموزش را ارائه میدهد.
منبع :