وقتی که ما از انرژی صحبت به میان می آوریم، بسیاری از مسائل به ذهن خطور می کند. دایره عمل این مفهوم، در واقع چیزهایی که معمولاً بخشی از زندگی روزمره ما هستند را نیز در بر گرفته است. چه ما از وجود آن اطلاع داشته باشیم و یا نداشته باشیم، انرژی همواره یکی از آن مفاهیم علمی است که همه افراد با آن برخورد خواهند داشت. همان طور که توسط اغلب دانشمندان تعریف میشود، انرژی ظرفیت تولید کار است، و کار زمانی انجام میشود که انتقال انرژی برای حرکت یک شیء تا یک نقطه خاص انجام بگیرد. این تعریف باعث میشود که بتوان اشکال مختلفی برای انرژی در نظر گرفت، که همه آنها را میتوان به صورت عمده به جنبشی و پتانسیل تقسیمبندی کرد.
گذشته از نور، حرکت مکانیکی، و انرژی حرارتی، یکی دیگر از شواهدی که وجود انرژی را اثبات میکند، انرژی صوتی است. درحالیکه آونگ از طریق جنبش خود وجود انرژی را اثبات میکند، یک هواپیما زمانی که از روی زمین بلند میشود میتواند ثابت کند که انرژی صوتی وجود دارد. نوعی از انرژی که از طریق ارتعاشات صدا که از میان یک محیط واسطه عبور میکنند تشکیل میشود، به نام انرژی صوتی شناخته میشود. صدا اساساً توسط حرکت یا لرزش یک شی تولید میشود، از این رو، بیحرکتی یک شی باعث تولید صدا نخواهد شد. زمانی که یک شیء نوسان میکند، مولکولهای هوا در اطراف آن نیز ارتعاش میکنند. این وضعیت به گونهای اتفاق میافتد که هر مولکول به اندازهای حرکت میکند که به مولکولهای کناری خود در هوا ضربه می زند.
یک نمونه از انرژی صوتی
یکی از نمونههای خوب برای نشان دادن انرژی صوتی، ضربه زدن به ناقوس است. هنگامی که ناقوس ارتعاش میکند، به مولکولهای هوا در نزدیکی خود ضربه میزند. این ذرات هم به مولکولهای هوا که در کنار آنها هستند ضربه وارد میکنند. این فرایند ادامه پیدا میکند تا این که مولکولهای هوا به گوش فرد میرسند. در این لحظه، گوش فرد در داخل محدوده ارتعاشات صدا قرار دارد. تنها آن زمان است که صدا شنیدهشده و توسط فرد تفسیر میشود.
اگر شما یک سنگ که در داخل آب انداخته شده باشد را تصور کنید، متوجه خواهید شد که امواج شکل میگیرند. ما میتوانیم این پدیده را با صداها ارتباط دهیم. این زمانی است که مفهوم فرکانس وارد میشود. هنگامی که ما از نت های فرکانس پایین صحبت میکنیم، این بدان معنی است که ارتعاشات آهسته هستند. از طرف دیگر، ارتعاشات صدایی که سریع هستند، نت فرکانس بالا ایجاد میکنند. جدای از این، نویز که بر اثر ایجاد مکرر امواج صوتی نامنظم ایجاد میشود نیز به عنوان صدا در نظر گرفته میشود.
ذکر این نکته قابل توجه است که سرعت صوت، به ماده واسطی که در داخل آن حرکت میکند بستگی دارد. گفته میشود که از میان سه شکل اصلی ماده، سرعت صوت در جامدات از همه بیشتر و در گازها از همه کمتر است. این به دلیل این واقعیت است که در رسانه جامد، ذرات نزدیک به هم هستند، و در مقایسه با سیالات و گازها، برخورد آنها با یکدیگر راحتتر و سریعتر است. در مقابل، مولکولهای گاز که دور از یکدیگر هستند، کمترین تمایل برای برخورد با یکدیگر و تولید ارتعاشات صدا را دارند. انتقال صدا در آب، از هوا سریعتر است. به این دلیل است که موجودات ساکن دریا میتوانند از فواصل دور شکار خود را تشخیص داده و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. علاوه بر ماده واسطی که صدا در آن حرکت میکند، دما هم بر روی سرعت صوت تأثیر میگذارد.
صداهای ناهنجار
بیشتر اصوات ناخوشایند جزو صداهای ناهنجار محسوب میشوند. صداهای ناهنجار صدایی است که از ارتعاشات نامنظم ماده حاصل میشود. تارهای ویلن ، گیتار ، پیانو ، سوراخهای فلوت ، شیپور و ساکسیفون ارتعاش ایجاد میکنند. اگر چه برخی سازها از قبیل طبل و قاشقک صدای تقریبا ناهنجار تولید میکنند، اما وقتی این صداها با موزیک همراه باشد به گوش خوشایند است. از سوی دیگر اگر ویلن را خارج از نت بنوازند ممکن است صدای ناهنجاری بدهد. موزیک با سه نوع ساز اصلی ایجاد میشود که عبارتند از: سازهای بادی ، زهی ، ضربی. وقتی به موزیک با صدای ناهنجار گوش میدهیم احساس میکنیم که برخی صداها از صداهای دیگر بلندتر است. بلندی ، شدت صوت است و قابل اندازه گیری است.
اندازه گیری بلندی صوت
واحد اندازه گیری بلندی صوت بل است که به افتخار الکساندر گراهام بل ، مخترع تلفن نامیده شده است. دسیبل یک دهم بل است. اگر آستانه شنوایی را صفر حساب کنیم صدای حرف در گوشی 20 دسیبل ، صدای اتومبیل 45 دسیبل ، مکالمه عادی 60 دسیبل و صدای رعد 110 دسیبل است. صدای بالاتر از 120 دسیبل به گوش صدمه میزند. وسایل اندازه گیری صوت ، توان امواج صوتی را با صفحات مدرج اندازه میگیرند. با اینکه بشر به تازگی فهمیده است که صوت امواجی است که از ماده مرتعش ناشی و از طریق واسطه منتقل میشود، اما بسیاری از حیوانات مدتهاست که از امواج صوتی برای احساس کردن وجود غذا در مکانی استفاده میکنند. صوت برای انسان وسیله ارتباط است و وقتی به صورت موزیک باشد لذتبخش است.