چه کسانی باید تست پوکی استخوان بدهند؟

برای تراکم مواد معدنی استخوان آزمون ( BMD ) انجام می شود این تست برای تشخیص پوکی استخوان، مشاهده تاثیر دارو در پوکی استخوان و پیش بینی خطر شکستگی استخوان در آینده از این تست استفاده می شود. اگر شما یک افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان دارید باید آزمایش مواد معدنی استخوان و یا غربالگری را انجام دهید. زنان 65 ساله یا مسن تر و مردان با سن 70 ساله یا مسن تر، بیشتر به پوکی استخوان مبتلا می شوند.

 

مواردی که سبب افزایش خطر پوکی استخوان می شود

زنان زیر 65 سال و مردان سنین 50 تا 70 سال در معرض خطر پوکی استخوان هستند در صورتی که:

استخوان شکسته ناشی از فعالیت های عادی، مانند سقوط از ارتفاع ایستاده یا پایین تر ( شکستگی )

آرتریت روماتوئید مزمن، بیماری مزمن کلیوی، اختلالات خوردن

 

یائسگی زودرس ( یا از علل طبیعی و یا عمل جراحی )

تاریخچه درمان هورمونی سرطان پروستات و سرطان پستان

کاهش قابل توجهی از قد به علت شکستگی های فشرده سازی پشت

سیگار کشیدن

سابقه خانوادگی قوی از پوکی استخوان

 

داروهای کورتیکواستروئید ( پردنیزون، متیل پردنیزولون ) هر روز به مدت بیش از 3 ماه
مصرف هورمون تیروئید جایگزین

مصرف سه بار یا بیشتر الکل در روز برای اغلب روزها

در حال حاضر توصیه می شود هر 2 سال BMD انجام شود.

تراکم مواد معدنی استخوان (BMD  ) نشان می دهد چه مقدار کلسیم و دیگر مواد معدنی در منطقه ای از استخوان وجود دارد.

این آزمون به پزشکان در تشخیص پوکی استخوان و پیش بینی خطر شکستگی استخوان کمک می کند.

 

چگونه آزمون BMD انجام می شود

آزمایش تراکم استخوان را می توان به شیوه های مختلف انجام می شود دقیق و رایج ترین تست با استفاده از توانایی جذب اشعه ایکس با اسکن DEXA ( با استفاده از اشعه ایکس با دوز پایین ) اشعه آن کمتر از اشعه ایکس در هنگام گرفتن عکس قفسه سینه است.

دو نوع اسکنDEXA  وجود دارد:
 DEXAمرکزی – روی یک میز نرم می خوابید اسکنر از بالای ستون فقرات تحتانی و لگن شما عبور می کند معمولا نیازی به لخت شدن نمی باشد این اسکن بهترین آزمون برای پیش بینی خطر شکستگی است .

DEXA محیطی ( p-DEXA ) –  این ماشین کوچک تراکم استخوان را در مچ دست، انگشتان، ساق پا و یا پاشنه پا اندازه گیری این دستگاه ها در مطب پزشکان، داروخانه ها، مراکز خرید و در مراکز سلامتی وجود دارد.

نتایج نرمال
نتایج آزمون معمولا به صورت یک T-score و Z-score گزارش می شود.
T-score مقایسه تراکم استخوان با زنان جوان سالم است.
Z-score مقایسه تراکم استخوان با مردم هم سن، جنس و نژاد شما است.
با هر نمره، یک عدد منفی  وجود دارد و به این معنی است که شما استخوان نازک تر از متوسط دارید هر چه آن شماره منفی تر باشد خطر ابتلا به شکستگی استخوان بالاتر است.

 

محدوده نرمال T – score 1- و 0 یا بالاتر ( مثبت تر ) است.

اگر T- score شما  بین 1- و 2.5 – باشد مراحل اولیه از دست دادن استخوان (استئوپنی) وجود دارد.

اگر T- score شما در زیر 2.5 – ( عدد منفی تر باشد ) احتمال پوکی استخوان بالاتر است.
تفسیر Z – score

تست BMD شما ممکن است با افراد دیگر از سن، جنس، نژاد مقایسه شود. این Z- score نامیده می شود.

 

منفی ( – ) ارزش بدان معنی است که استخوان های شما را نازک تر (تراکم استخوان پایین تر) و ضعیف تر از بسیاری از افراد در گروه سنی خود است.
مثبت ( + ) مقدار مثبت بدان معنی است که استخوان های شما را ضخیم تر و قوی تر از بسیاری از افراد در گروه سنی خود است.

مشکلاتی که ارزش تست BMD را کاهش می دهد عبارتند از:

 

برخی از داروها.

سرطان، مانند میلوم متعدد.
سندرم کوشینگ ، پرکاری تیروئید، هیپرپاراتیروئیدیسم.
بیماری های ستون فقرات، مانند اسپوندیلیت انکیلوزان.
یائسگی زودرس.
کمبود ویتامین D.