اکسیژن‌ درمانی پرفشار برای چه بیماری هایی ؟

درمان با اکسیژن پرفشار (HBOT) یک درمان طبی است که بیمار به طور کامل درون محفظه بسته قرار گرفته و با تنفس اکسیژن 100 درصد، به تدریج فشار داخل محفظه به بیش از یک اتمسفر افزایش می یابد. این روش درمانی برای بهبود سریع تر زخم ها، سردرد، آرتریت روماتوئید و … می شود.

هیپوکسی یا کاهش اکسیژن در بسیاری از بیماران، به عدم بهبود زخم منجر می شود. کاهش اکسیژن رسانی بافتی، باعث اختلال در بسیاری از فرایندهای ترمیمی می شود. زخم هایی هم که ترمیم نمی شوند، معمولا عفونی می شوند.

از طرفی هیپوکسی، باعث اختلال در عملکرد سلول های دفاعی خون شده و توانایی کشتن میکروب ها توسط آنها کم می شود و به این ترتیب مشکل بیمار دو چندان می شود.

روش درمانی اکسیژن هایپر بار (Hyperbaric oxygen therapy)، مستقیما دارای اثرات باکتری کشی است. به علاوه با تقویت مکانیسم دفاعی بدن، به بهبود عفونت کمک می کند. افزایش اکسیژن بافتی با ایجاد اثرات ضدالتهابی ، خون رسانی مجدد بافت را تسریع می کند.

درمان با اکسیژن پرفشار (HBOT) یک درمان طبی است که بیمار به طور کامل درون محفظه بسته قرار گرفته و با تنفس اکسیژن 100 درصد، به تدریج فشار داخل محفظه به بیش از یک اتمسفر افزایش می یابد.

بیماری هایی که می توانند با این روش بهبود یابند، شامل موارد زیر هستند:
1- دیابت: عوارض جانبی درازمدت دیابت از جمله عوارض قلبی، کلیوی، چشمی، آسیب عصبی و عروقی باعث اختلال در بهبود زخم می شوند که اکسیژن درمانی پرفشار این مشکل را رفع می کند. عدم بهبود زخم خصوصا در پاها می تواند باعث سیاه شدن بافت و خطر قطع پاها شود.

 

کاهش اکسیژن بافت می تواند باعث کاهش درک حس درد، گرما و سرما و اختلال در درک آسیب های وارد به پا و وخیم شدن زخم ها شود. اکسیژن درمانی باعث بهبود نوروپاتی دیابتی شده و اکسیژن لازم برای بهبود محل زخم را فراهم می کند. به علاوه HBOT باعث تشکیل عروق جدید برای بسته شدن زخم می شود.

2- درمان مسمومیت با سیانید: مسمومیت با مونوکسیدکربن، در افرادی که مکررا با آتش در تماس هستند، سیگاری ها، کارگران کشتی و صنعتی می تواند کشنده باشد، خصوصا اگر با سیانید ترکیب شود.

3- آرتریت روماتویید: نوعی بیماری التهابی با درگیری مفاصل است و حتی استخوان را درگیر می کند. علت اصلی آن ناشناخته است. در بیماران دچار آرتریت، هیپوکسی (کاهش اکسیژن) در غشای غضروفی ایجاد می شود.

4- افزایش متابولیسم بافتی

5- افزایش انتقال آنتی بیوتیک در دیواره سلول

6- متوقف ساختن حرکت باکتری در خون

7- جلوگیری از تولید رادیکال های آزاد (رادیکال های آزاد موجب از بین رفتن سلول ها می شوند)

8- بیماری های قلبی-عروقی

9- عفونت استخوان (استئومیلیت)

10- سکته مغزی، آبسه های مغزی

11- آمبولی گاز و هوا

تجویز اکسیژن پرفشار، در صورت ایجاد عوارض و یا عدم بهبودی بیمار، ضرورتی ندارد. استفاده از این روش به تنهایی توصیه نمی‌شود، بلکه باید در کنار سایر درمان‌های موجود از آن بهره برد

اکسیژن پرفشار و سردرد
پژوهشگران دریافتند که اکسیژن‌درمانی پرفشار، می‌تواند باعث توقف درد در حین حملات میگرن شود.

اکسیژن‌درمانی با فشار طبیعی نیز درد در مبتلایان به سردرد خوشه‌ای را برطرف می‌کند.

میگرن معمولا دردهای ضربان‌داری را در یک ناحیه سر ایجاد می‌کند که اغلب با تهوع، استفراغ یا حساسیت به نور و صدا همراه است.

سردردهای خوشه‌‌‌ای باعث درد حاد در یک طرف سر به همراه درد در چشم می‌شوند. از 15 دقیقه تا چند ساعت ممکن است طول بکشد و حملات مکرر در طول چند هفته تا چند ماه بروز می‌کند که به دنبال آن دوره‌ای بدون هیچ علامت می‌آید. مردان سه برابر بیشتر از زنان دچار سردردهای خوشه‌ای می شوند.

اکسیژن‌درمانی پرفشار، شامل تنفس اکسیژن خالص در یک محفظه بدون منفذ و پرفشار است. در اکسیژن‌درمانی با فشار طبیعی، بیماران اکسیژن خالص را از یک مخزن قابل حمل تحت شرایط عادی تنفس می‌کنند.

چگونه اکسیژن‌درمانی باعث تخفیف سردرد می‌شود؟
در حمله میگرن، عروق خونی سر گشاد می شوند. اکسیژن پرفشار باعث تنگ‌شدن عروق می‌شود که ممکن است علت تسکین درد باشد.

اکسیژن پرفشار"مسیرهای انتقال درد" را مهار می‌کند و مانع احساس درد می‌شود.

در سردردهای خوشه‌ای، فعالیت برخی از بخش‌های مغز تغییر می کند. اکسیژن، فعالیت این بخش‌های مغز را به حالت طبیعی بازمی‌گرداند و اثر تسکین‌دهنده درد آن ممکن است ناشی از اثر مستقیم آن بر مغز باشد.

عوارض اکسیژن درمانی پر فشار
تشنج که نتیجه اثر مستقیم اکسیژن بر مغز است، خطرناک‌ترین عارضه اکسیژن پرفشار است. در صورت ایجاد تشنج، به سرعت هوای اتاق تخلیه می‌شود، در نتیجه تشنج قطع خواهد شد.

سایر عوارض نیز عبارتند از: گرفتن گوش، درد سینوس‌ها، سردرد ، درد گوش و دندان درد.

تجویز اکسیژن پرفشار، در صورت ایجاد عوارض و یا عدم بهبودی بیمار، ضرورتی ندارد. استفاده از این روش به تنهایی توصیه نمی‌شود، بلکه باید در کنار سایر درمان‌های موجود از آن بهره برد.

از سوی دیگر چون این روش هنوز از سوی سازمان‌ها و نهادهای بهداشتی پذیرفته نشده است، باید پیش از استفاده از آن به نکات زیر توجه کرد:

1)‌ پیش از استفاده از این روش حتما با پزشک تان مشورت کنید.

2)‌ مراقب باشید این روش درمانی با داروهای مصرفی شما تداخل نداشته باشد.

3)‌ درباره میزان تجربه و مهارت فرد درمانگر اطلاعات کافی کسب کنید.

4)‌ در صورتی که احساس کردید استفاده از این روش سبب ایجاد حالات ناخوشایند در شما می‌شود، به سرعت درمان را قطع کنید.